Το σπουδαιότερο για τη διατήρηση του πολιτεύματος

Απ’ όλα όσα ειπώθηκαν, το σπουδαιότερο για τη διατήρηση του πολιτεύματος, το οποίο όλοι τώρα παραμελούν, είναι η διαπαιδαγώγηση των πολιτών σύμφωνα με το πολίτευμα.

Διότι κανένα όφελος δεν προκύπτει ούτε από τους πιο ωφέλιμους νόμους ούτε από τις ομόφωνες αποφάσεις όλων των πολιτών, εάν οι πολίτες δεν προσαρμοστούν στο πολίτευμα μέσω της αγωγής και της συνήθειας, εάν είναι δημοκρατικό δια της δημοκρατικής αγωγής, εάν είναι ολιγαρχικό δια της ολιγαρχικής αγωγής. Διότι αν έστω και ένας πολίτης έχει έλλειμμα αυτοελέγχου, αυτό μπορεί να επηρεάσει όλη την πόλη.

Παιδεία δε με βάση τις αρχές του πολιτεύματος δεν είναι να ασχολούνται με όσα τους ευχαριστούν οι ολιγαρχικοί ή οι δημοκρατικοί, αλλά με όσα θα επιτρέψουν στους μεν να κυβερνώνται ολιγαρχικά και στους δε δημοκρατικά.

Αριστοτέλης, Πολιτικά, V,1310 a 12-22

Claude Mosse, Ο πολίτης στην Αρχαία Ελλάδα 

[Σαββάλας, 1996, σελ. 134-135]