Τρίτη 4 Δεκεμβρίου 2018

Αλβανοί, Αρβανίτες


Οι Αλβανοί […] έχουν παίξει μεγάλο ρόλο στην νεοελληνική ιστορία διότι Αλβανοί και Έλληνες είναι σε ανάμειξη μετακινήσεων εδώ και αιώνες. Όπως γνωρίζουμε μέχρι σήμερα πρόσφατα το πράμα αλλάζει, η νότια Αλβανία, αυτό που λέμε Βόρεια Ήπειρος εμείς, διαθέτει χιλιάδες Ελλήνων κατοίκων Χριστιανών Ορθοδόξων ελληνοφώνων κατοίκων, ενώ αντιστοίχως Αλβανοί είχαν μετακινηθεί προς το νότο και έτσι μέσα στους αιώνες έχει δημιουργηθεί στον ελληνικό χώρο, τον ευρύτερο ελληνικό χώρο, ένας πληθυσμός που πολύ απλά οι Έλληνες ονομάζουν Αρβανίτες.

Κινείσαι από την Αθήνα προς τη Θήβα και περνάς από μία περιοχή που λέγονται Αρβανιτοχώρια. Έξω απ’ τη Θήβα καταμετρώνται περίπου 30 χωριά που είναι Αρβανιτοχώρια. Στα περίχωρα της Λειβαδιάς είναι περίπου 7 χωριά που τα ονομάζουμε Αρβανιτοχώρια. Στα περίχωρα της Ελευσίνας υπάρχουν αρκετά χωριά που ονομάζονται Αρβανιτοχώρια. Στην Κορινθία υπάρχουν πολλά χωριά που ονομάζονται Αρβανιτοχώρια το ίδιο και στη Αχαΐα και λιγότερο σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου. Στη νότια Εύβοια υπάρχουν χωριά που είναι Αρβανιτοχώρια στη βόρεια Άνδρο και πάλι λέγοντας. Εδώ με την έννοια Αρβανίτες, με αυτό τον όρο Αρβανίτες, εννοούμε ένα-αναφερόμαστε σε ένα φαινόμενο της νεότερης ιστορίας της Ελλάδας και όχι μόνο. Καθώς γύρω στο 14ο αιώνα έχουμε μεγάλη κάθοδο Αλβανών[…]

Οι Αλβανοί είναι ορεσίβιος λαός, κατοικεί στη ζώνη εκεί βόρεια από την Ήπειρο, τα βουνά της Αλβανίας είναι ψηλά και δύσκολα. Εκεί κατοικούν αλβανικές ομάδες που είναι οργανωμένες σε φυλές, στα βόρεια είναι οι Γκέγκηδες, νοτιότερα προς το κέντρο της σημερινής Αλβανίας χοντρικά αναπτύχθηκαν οι Τόσκηδες και ακόμη νοτιότερα οι Λιάπηδες.

Η αλβανική γλώσσα δεν είναι ακριβώς ενιαία, αυτές οι ομάδες μιλούν διαλέκτους εδώ και βαθύτατο χρόνο όχι τώρα και είναι ορεινοί πληθυσμοί, πολεμούν μεταξύ τους η μία φυλή την άλλη και είναι οργανωμένοι και σε ευρύτερα σόγια που στην αλβανική γλώσσα αυτό το ευρύ σόι λέγεται farë εξ ου και η- όρος που χρησιμοποιούμε στα ελληνικά φάρα. Είναι αλβανική λέξη η λέξη φάρα. Η μία φάρα μπορούσε να συμμαχεί με την άλλη εναντίον μιας άλλης, πολλές φάρες μαζί εναντίον πολλών άλλων, η μία φυλή ενάντια στην άλλη. Αυτό έκανε τους Αλβανούς να είναι σκληροτράχηλοι πολεμιστές, θεωρούνται οι πιο σκληροτράχηλοι πολεμιστές των Βαλκανίων μαζί με τους κατοίκους του Μαυροβουνίου, ιστορικά και έχουν παίξει ρόλο στους στρατούς όχι μόνο πολλών χωρών της βαλκανικής και τον οθωμανικό στρατό. Στην ελληνική πραγματικότητα αρκετοί απ’ τους ήρωές μας ήταν Αρβανίτες, δηλαδή είχαν μακρά καταγωγή από τις αλβανικές περιοχές.

[…] Οι Αλβανοί όποτε φεύγουν για κάποιο λόγο από την πατρίδα τους κατά ομάδες ή κατά μόνας, δύο δρόμους κατά κύριο λόγο παίρνουν: ο ένας είναι ο δρόμος της Ιταλίας, αυτό συνέβη και στον 20ο αιώνα που τα ζήσαμε μετά το 1989 […] και προς την Ελλάδα. Και έτσι στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα έχουμε μία μεγάλη καινούρια ροή Αλβανών προς τα νότια, προς τις ελληνικές περιοχές.

Τα Αρβανιτοχώρια μας όμως βρίσκονται εκεί από αιώνες και δημιουργήθηκαν κυρίως από κάθοδο Αλβανών του 14ου αιώνα εκεί γύρω στα 1300 και μετά. Ο 14ος αιώνας ήταν αιώνας μεγάλων δημογραφικών ανακατατάξεων στη Βαλκανική λόγω των πολεμικών συγκρούσεων, των εμφυλίων πολέμων, των-της ανάπτυξης Σέρβων Βουλγάρων, συγκρούσεων Βυζαντινών μεταξύ τους και με αυτούς και φυσικά της επέλασης των Οθωμανών. Έτσι Αλβανοί μετακινούνται μαζικά στο 14ο αιώνα προς το νότο.

Αυτός είναι ένας ωραίος χάρτης που προέρχεται από το-την «Ιστορία του Νέου Ελληνισμού» του Απόστολου Βακαλόπουλου και επιγράφεται «Διείσδυσις Αλβανικών φύλων».
Τα αλβανικά φύλα διείσδυσαν προς το νότο, δηλαδή τις περιοχές μας, ο δείκτης δείχνει προς ποιες περιοχές εγκαταστάθηκαν το 14ο αιώνα. Άλλο κύμα το 15ο.  Και επόμενο μεγάλο κύμα είναι στον 20ο αιώνα, τον αιώνα που πολλοί από μας ζήσαμε. […]

Γιατί μετακινήθηκαν Αλβανοί προς το νότο το 14ο αιώνα; Οι περισσότεροι εξ αυτών μετακινήθηκαν κατά ομάδες γιατί το έχουν οι Αλβανοί όταν φεύγουν, φεύγουν κατά ομάδες, κατά φάρα φεύγουν. Αλλά ακριβώς επειδή θεωρούνται ικανότατοι πολεμιστές, Βενετοί οι οποίοι κατείχαν κάστρα και έλεγχαν κάστρα, διάφοροι Φράγκοι ηγεμόνες εδώ της νότιας βαλκανικής, Βυζαντινοί ηγεμόνες που κατέχουν περιοχές και κάστρα, Σέρβοι ηγεμόνες που κατέχουν περιοχές και κάστρα, στην-εδώ στην νότια βαλκανική καλούν στο 14ο καλούν φάρες Αλβανών να’ ρθουν να εγκατασταθούν κοντά σε κάστρα με τις οικογένειές τους, τους παρέχουν γη κοντά στα κάστρα όχι μέσα στα κάστρα με την υποχρέωση να καλλιεργούν τη γη αλλά όταν θα υπάρξει κίνδυνος για την υπεράσπιση των κάστρων να μπουν στα κάστρα και να ενισχύσουν την άμυνα των κάστρων. Και τούτο διότι η βαλκανική είχε στο 14ο αιώνα φτωχή δημογραφική εικόνα λόγω των αναστατώσεων που έχουμε πει επανειλημμένως, επομένως οι Αλβανοί ήρθαν να ενισχύσουν την άμυνα των κάστρων και υπήρξαν σε πολλές περιπτώσεις καλεσμένοι Σέρβων κυρίως Βενετών και Βυζαντινών τόσο στην Πελοπόννησο όσο και στη Στερεά Ελλάδα, όσο και στη δυτική Στερεά Ελλάδα.

Οι Αρβανίτες μας δεν είναι παρά μακρινοί Αλβανοί οι οποίοι κατέβηκαν στο νότο 600 χρόνια πριν από τώρα και αναμείχθηκαν με τους ντόπιους Έλληνες. Όταν μετακινήθηκαν οι Αλβανοί στο 14ο στο 15ο 16ο αιώνα η θρησκεία τους ήταν Χριστιανική Ορθόδοξη (η μεγάλη μεταστροφή των Αλβανών στην-στο Ισλάμ έγινε το 18ο αιώνα). […]

Εγκαταστάθηκαν στη δυτική Στερεά, σε μεγάλη ζώνη στην περιοχή κοντά στην Άρτα, προς το Μεσολόγγι, στην περιοχή της Ναυπάκτου, γύρω απ’ τη Λειβαδιά, γύρω απ’ τη Θήβα, στη νότια Εύβοια, στη βόρεια Άνδρο, στη Τζια, στην Κύθνο, στην νότια-στην περιοχή της Αττικής. Στην Αττική η εγκατάσταση Αλβανών, αλβανικών φαρών ήταν πολύ μεγάλης κλίμακας, στην Κορινθία, σε περιοχές της Αχαΐας σε μεγάλη κλίμακα και μετά στη υπόλοιπη Πελοπόννησο λιγότεροι. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι περισσότεροι Αρβανίτες μας εγκαταστάθηκαν Κορινθία, Αχαΐα, Αττική και νότια Εύβοια.

Η διάχυση των Αλβανών και η μετατροπή τους σε Αρβανίτες, δηλαδή πια εξελληνισμένους Αλβανούς φαίνεται και από τα χαρακτηριστικά τους επώνυμα που σήμερα πολλά από αυτά θεωρούνται χαρακτηριστικά και των Ελλήνων. Οι Αλβανοί και οι Αρβανίτες μας έχουν συνήθως δισύλλαβα επώνυμα, παροξύτονα. Π. χ. Βρετός, αυτό είναι οξύτονο αλλά είναι χαρακτηριστικό όνομα, Γκέκας, Γκίκας, Γκίνης, Γκιόκας, Γκιόνης, Γκολέμης, Γκούρας, γκουρ στα αλβανικά είναι η πέτρα, Γκούρας δηλαδή θα πει ο κ. Πέτρας, Ζέζας, Ζέρβας, ο Ναπολέων Ζέρβας ήταν Αρβανίτης στην καταγωγή, Κάκλας, Κακλαμάνης, Καλέντζης, Καπαρέλης, περιοχές της Αττικής λέγονται Καπαρέλι γιατί εγκαταστάθηκαν φάρες, Κατσιφάρας, Κιοσές, στα αλβανικά θα πει φαλακρός, Κλέπας, κασιδιάρης θα πει, Κόκας, το κεφάλι, Κόκλας, Κόλιας, από τα πιο χαρακτηριστικά αρβανίτικα επώνυμα, Κοροβέσης (Κοροδέσης;), Κοτζιάς, Κούμης, Κουμής, Κούρτης, Κριεκούκης, υπάρχει τοπωνύμιο στην Αττική Κριεκούκι γιατί εγκαταστάθηκε η φάρα των Κριοκουκαίων, Λάλας, Λαλεγιάννης, Λάλος, Λέκκας, που θα πει Αλέξανδρος, Λεμπέσης, αυτός που αφήνει την πίστη του την μπέσα του, Λέπουρας, Λιάκος, Λιάκουρας, Λιάπης, Λιόσας, Λιούμης, θα πει ποτάμι στα αλβανικά, Λούκος, Λούης, Λύκουρας, Λυκουρέζος, τα επώνυμα σε –έζος είναι συνήθως αλβανικά όπως και τα τοπωνύμια σε –έζα δηλαδή και σε –ιζα, Βάρκιζα, Σάριζα κ.λ.π. Μάζης, Μαλακάσας, Μάλης, θα πει βουνό, Μάνεσης, που θα πει αργοπορία, Μαρκεζίνης, Μάτεσης, Μέξης, Μερκούρης, Μίχας, Μουζάκης, Μπάλας, Μπάρτζης, Μπέζος, Μπέζας, Μπέρτζος, Μπέζγος, Μπίθαρης, Μπίθας, Μπίθης, Μπιθικώτσης, ο μεγάλος μας τραγουδιστής ο Μπιθικώτσης ήταν Αρβανίτης απ’ την περιοχή της Θήβας, Μπίχτας, Μπλέτσας, για να πω μερικά χαρακτηριστικά, Μπούκουρας που θα πει όμορφος, Μπόχτης, Νέγκας, Ντάτσης, Ντόκος, Πέπης, Πέπας, Πέτας, Πρίφτης, που θα πει ιερέας, Σκλέπας. Σκόκος, σκόκος θα πει κλώσα στα αλβανικά, Σούτας, Σπάθαρος, θα πει θα σπαθί, Σπάθας, τα Σπάτα, σπατ στα αλβανικά είναι το τσεκούρι, στην περιοχή των Σπάτων εγκαταστάθηκε εκεί στο 14ο 15ο αιώνα η φάρα των Σπάτα, Τάτσης, Τόλιας, Τόκας, Τόσκας, Τούντας, κλασικό επώνυμο Τούντας, Χέλμης, Χούντας κλπ. [σημείωση από το βίντεο: Μπογιάτι, από την φάρα των Μπούα]

Επομένως και μόνο αυτά τα επώνυμα και μόνο αυτός ο χάρτης δείχνει την έκταση της εγκατάστασης Αλβανών προς το νότο. Οι μαυρισμένες θέσεις του χάρτη που μας δίνει εδώ ο Βακαλόπουλος δε σημαίνει ότι κατοικούν μόνο Αλβανοί. Σε κάποιες περιοχές ήταν συμπαγείς οι πληθυσμοί, αλλά είναι ανάμεικτοι και με ελληνικούς πληθυσμούς ντόπιους, αλλά είναι οπωσδήποτε περιοχές ισχυρής αρβανιτο παρ- αλβανικής παρουσίας. […] οι Οθωμανοί απέγραφαν περιοχές. Στην Κορινθία το 1461, όταν κατακτήθηκε δηλαδή η Πελοπόννησος από τους Οθωμανούς μετά την πτώση της Κωνσταντινουπόλεως, ο Οθωμανός απογραφέας κατέγραψε ποιοι ήταν οι Αλβανοί κάτοικοι, […] σε σύνολο 9.881 εστιών δηλαδή νοικοκυριών οι 3.353 ήτανε Αλβανοί κάτοικοι που είχαν εγκατασταθεί εκεί.

Οι Αλβανοί, οι Αρβανίτες μας δηλαδή μέσα στην πάροδο των χρόνων συνυπήρξαν με τους Έλληνες, δεν είχαν πρόβλημα διότι ήταν Χριστιανοί Ορθόδοξοι και οι δύο πλευρές. Μόνο σε δύο σημεία της ελληνικής χερσονήσου ιστορικά αναπτύχθηκαν Μουσουλμάνοι Αλβανοί. Μία τέτοια περιοχή είναι στην περιοχή του Λάλα, στην περιοχή του Πύργου στην Ηλεία. Όπως και η περιοχή των Μπαρδουνίων βορειότερα από την Καλαμάτα στη Μεσσηνία. Αλλιώς, γενικά οι Αρβανίτες μας είναι παρέμειναν χωρίς κανένα πρόβλημα Χριστιανοί Ορθόδοξοι και έτσι δεν είχαν κανένα πρόβλημα συνύπαρξης με τους Έλληνες κατοίκους με τους οποίους εξάλλου κα αναμείχθηκαν σε μεγάλη κλίμακα με γάμους και ενώθηκαν μεταξύ τους.

Οι Αρβανίτες εγκαταστάθηκαν κυρίως και κατοίκησαν σε ημιορεινά, όχι σε ψηλά ορεινά. Σε πεδιάδες και σε ημιορεινά, και όπως είπαμε κοντά σε μεγάλα κάστρα, γιατί στην Κορινθία έχουμε πολλούς Αρβανίτες; Διότι εκλήθησαν να ενισχύσουν την άμυνα του Ακροκορίνθου. Στο Ναύπλιο εκλήθησαν να ενισχύσουν την άμυνα του κάστρου του Ναυπλίου, στην Θήβα για να ενισχύσουν την άμυνα της Θήβας, στη Χαλκίδα στη νότια Εύβοια για να ενισχύσουν το μεγάλο κάστρο της Χαλκίδας που στο Μεσαίωνα ονομαζόταν Νεγρεπόντε και πάει λέγοντας. Από την Εύβοια και από την Άνδρο μετακινήθηκαν […] και στα νησιά του Αργοσαρωνικού, Ύδρα, Σπέτσες, Πόρο, Αγκίστρι και λιγότερο στην Αίγινα, σε βαθμό που τα νησιά του Αργοσαρωνικού έγιναν χαρακτηριστικά Αρβανιτονήσια στην περίοδο της Τουρκοκρατίας και μέχρι πρόσφατα.

[…] Απομνημονεύματα των αγωνιστών του ΄21 που δείχνουν ως αυτονόητη την συνύπαρξη Αρβανιτών, οι Αρβανίτες θεωρούνται ότι είναι Έλληνες και ας μιλούν Αλβανικά, κάποιοι απ’ αυτούς και λίγα Ελληνικά. Ο Νικόλαος Κασομούλης μας έχει αφήσει ένα πολύτιμο δίτομο έργο απομνημονευμάτων για την επανάσταση του 1821, σ’ αυτό σε κάποια στιγμή αναφέρεται στον Νότη Μπότσαρη, ο οποίος Νότης Μπότσαρης στο πολιορκημένο Μεσολόγγι απευθύνεται στο σημαιοφόρο του και του λέει, και αυτά που του λέει είναι γραμμένα στα απομνημονεύματα του Κασομούλη με ελληνικό αλφάβητο "μέρi νί ντρύ έδένι μαντήλι, έδέ σίκογιάστε τάσιός βίνιά πρέκουβέντα τούρκητε ογιό". Δηλαδή του λέει "πάρε ένα μαντήλι κι ένα ξύλο και βαλ΄το μαντήλι πάνω στο ξύλο έβγα έξω να δεις αν έρχεται κανένας Τούρκος για συνομιλία ή όχι". Ο Λάμπρος Κουτσονίκας που πάλι μας έδωσε απομνημονεύματα, μας εξηγεί ότι πριν την μάχη του Φαλήρου, την μεγάλη μάχη του Φαλήρου, ο Δεριγνύ κάλεσε στο πλοίο του τον Καραϊσκάκη και τον Κιουταχή. Ο Καραϊσκάκης από την μια πλευρά και ο Αλβανικής καταγωγής πασάς ο Κιουταχής, στο πλοίο του για να συνομιλήσουν, και γράφει ο Κουτσονίκας "ήρχισαν συνδιάλλεξιν μεταξύ των εις την Αλβανικήν" η κοινή τους γλώσσα δηλαδή ήταν τα Αλβανικά.

Οι Σουλιώτες ήταν Αρβανίτες, εξ΄αυτού μιλούσαν Αλβανικά. Γνώριζαν και Ελληνικά αλλά μιλούσαν Αλβανικά. Ο Κωνσταντίνος Μεταξάς πάλι στα απομνημονεύματά του από την Επανάστασή του 1821 αναφέρεται στον Μάρκο Μπότσαρη, επίσης φυσικά μιλάει Αλβανικά γιατί είναι Αβανίτης Σουλιώτης, ο οποίος καλεί τους Σουλιώτες αρχηγούς και στρατιώτες και γράφει ο Μεταξάς. "Τοις ελάλησεν εις την γλώσσαν των, Αλβανιστί, οι δε λόγοι του ήσαν πλήρεις ενθουσιασμού και πατριωτισμού". Στα απομνημονεύματα του Σπηλιάδη, ο Νίκος Σπηλιάδης αναφέρεται σε μία μάχη που γίνεται και που μετέχει ο Ανδρούτσος, σ΄αυτή τη μάχη οι Έλληνες ηττώνται, και ο Ανδρούτσος υποχωρεί και γράφει. "Και φεύγων μεμονομένως περιπίπτει εις τους Αλβανούς" γιατί στους Αλβανούς; Γιατί τα Οθωμανικά στρατεύματα χρησιμοποιούσαν Τουρκαλβανούς, δηλαδή Μουσουλμάνους Αλβανούς. Και στην Ελληνική επανάσταση ένα μεγάλο κομμάτι των Οθωμανικών στρατευμάτων ήταν Μουσουλμάνοι Αλβανοί. Ο Οδυσσέας λοιπόν Ανδρούτσος καθώς υποχωρεί πέφτει στο στρατόπεδο του εχθρού που είναι Τουρκαλβανοί, Αλβανοί όμως. "Ομιλών δε ως εκείνοι Αλβανιστί, τους απατά και νομίζεται ειδικός των, και εν τοσούτων εύρεν ευκαιρία και έγινεν άφαντος και εσώθη".

[…] Η κοινότητα της Ύδρας στα μέσα του 18ου αιώνα θέλησε να δημιουργήσει ένα σχολείο για να μάθουν τα παιδιά της γράμματα. Η Αλβανική γλώσσα ήταν προφορική γλώσσα, η Αλβανική γλώσσα δεν γράφονταν για χιλιάδες χρόνια, ήταν μόνο προφορική, έγινε γραπτή σχεδόν στο 1900. […] Έτσι όταν αποφάσισε η κοινότητα Ύδρας να δημιουργήσει σχολείο, Ελληνικό σχολείο επρόκειτο να δημιουργήσει, δεν υπήρχε περίπτωση να δημιουργηθεί Αλβανικό σχολείο, δεν υπήρχε κάτι τέτοιο. Γι’ αυτό κάλεσαν Έλληνα δάσκαλο να διδάξει τα παιδιά της. Και γνωρίζουμε από τα αρχεία της Ύδρας ότι ο Έλληνας δάσκαλος παραιτήθηκε ή επεχείρησε να παραιτηθεί μετά από λίγους μήνες, διότι εξηγεί στην επιστολή του προς την κοινότητα της Ύδρας, ότι εσείς με πληρώνετε για να σας μάθω στα παιδιά σας γράμματα, ελληνικά γράμματα θα τους μάθω, αλλά εγώ δεν γνωρίζω Αλβανικά, τα παιδιά δεν γνωρίζουν Ελληνικά, και δεν κάνω τη δουλειά μου και σας εξαπατώ κατά κάποιο τρόπο. Το ίδιο συνέβη και στον Πόρο, στο 2ο μισό του 18ου αιώνα, όταν ο Πόρος πάλι κάλεσε Έλληνα δάσκαλο να μάθει στα παιδιά γράμματα, Ελληνικά γράμματα βέβαια, και ο Επιφάνιος Δημητριάδης που ήταν αυτός ο κληθείς δάσκαλος, την απελπισία του την έγραψε σε ποίημα, έτσι Ομηρικού τύπου, και εξηγεί πώς για να μάθει γράμματα στα παιδιά του Πόρου, έπρεπε ο ίδιος να μάθει αλβανικά για να μπορεί να τους μαθαίνει ελληνικά μέσω των αλβανικών, και λέει: «Κακ ες Πόρον μ’ ειμαρμένη, η τύχη, ώρσεν με διδάξοντα την ελληνίδα, η τύχη τα΄φερε έτσι ώστε να με ορίσει να διδάξω την ελληνίδα, την ελληνίδα γλώσσα, Και ην ιδείν εργον τε πράγμα ξένον, και ήταν να το βλέπει κανείς παράξενο πράγμα, Γλώτταν μεν διδάσκοντα την ελληνίδα, διδάσκοντα εγώ, να διδάσκω εγώ την ελληνική γλώσσα, Φωνήν δε μανθάνοντα την αλβανίδα, εγώ δε ο ίδιος να μαθαίνω αλβανικά, Ουκ είχον άλλως, δεν μπορούσα να κάνω αλλιώς, αλβανίζοντας όλως παίδας διδάξαι, εφόσον έπρεπε να διδάξω παιδιά τα οποία μιλούσαν μόνο αλβανικά, μη εγών αλβανίσας, αν δεν μάθαινα εγώ αλβανικά».

[…] Είναι χαρακτηριστικό ότι οι Αρβανίτες μας του Αργοσαρωνικού, οι Υδραίοι, οι Σπετσιώτες, οι Ποριώτες, εξαιρετικοί ναυτικοί στον 18ο αιώνα με πλοία σπουδαία τα οποία δρούσαν σε όλη την Μεσόγειο, ονόμαζαν τα πλοία τους με αρχαία ελληνικά ονόματα, Περικλής, Αγαθοκλής, Ιδομενεύς, δείγμα του ότι είχαν ενωθεί με την ελληνική σύλληψη των πραγμάτων, αισθάνθηκαν Έλληνες, πολέμησαν ως Έλληνες […]

Ένα χαριτωμένο κείμενο από την ελληνική παράδοση, από την συλλογή του Πολίτη που εξηγεί γιατί οι Γύφτοι και οι Αρβανίτες δεν έχουν γράμματα. […] Όταν εμέραζε ο Θεός τα γράμματα, επήγαν όλες αι φυλές να γυρέψουν γράμματα, όξω απ’ τη γύφτικη τη φυλή που δεν επήγε καθόλου και γι αυτό ούτε έχουν ούτε θα έχουν ποτέ γράμματα οι Γύφτοι, γιατί ο Θεός τους καταράστηκε και τα’ ριξε μέσα στη θάλασσα όταν οι Γύφτοι έφτιαξαν τα περόνια που σταυρώθηκε ο Χριστός. Αυτή είναι η εισαγωγή. Οι Γύφτοι δεν θα μάθουν ποτέ γράμματα. Γιατί; γιατί σταυρώθηκε ο Χριστός από αυτούς. Μάλιστα. Κοντά σ’όλες τις φυλές που πήραν γράμματα ήταν και η Αρβανίτικη η φυλή, μα γιατί οι Αρβανίτες δεν έχουν γράμματα; Θα σας το πω. Όταν εμέραζε ο Θεός γράμματα δεν είχε βγει το χαρτί ακόμα, ο καημένος ο Θεός δεν το ήξερε το χαρτί, κι εκείνοι που πήγαν να πάρουν τα γράμματα, τα έπαιρναν σε φύλλα από κουμπρολάχανο και έφευγαν. Οι άλλοι όλοι τα επήγαν καλά στα σπίτια τους τα λαχανόφυλα όπου είχαν τα γράμματα, αλλά ο καημένος ο Αρβανίτης δεν το επήγε το λαχανόφυλο γιατί στο δρόμο εδίψασε και σκύβοντας να πιεί νερό σε μια πηγή άφησε το φύλλο καταγής και μια αγελάδα που έβοσκε εκεί κοντά το μυρίστηκε και όσο να σηκώσει ο Αρβανίτης ο κεφάλι του απ τη βρύση το φύλλο με τα γράμματα ήταν στην κοιλιά της αγελάδας. Έσκουζε ο καημένος ο Αρβανίτης για το κακό που έπαθε και με τα δάκρυα στα μάτια γύρισε πίσω στο παλάτι του Θεού ζητώντας άλλα γράμματα. Αλλά ο Θεός δεν είχε άλλα γράμματα, παρά μόνο τα γύφτικα, που άμα τα είδε ο Αρβανίτης είπε στο Θεό που ήθελε να του τα δώσει. Δεν τα παίρνω Θεέ μου αυτά τα γράμματα χρυσά να τα κάνεις. Και ο Θεός απαντάει, στο ίδιο κλίμα, κι εγώ ήθελα να σου δώσω καλύτερα αλλά δεν έχω άλλα. Αφού είναι έτσι είπε ο Αρβανίτης, ας μείνω και χωρίς γράμματα. Και πώς θα ζήσει η φυλή σου χωρίς γράμματα; του είπε ο Θεός. Με δανεικά απάντησε ο Αρβανίτης, κι έφυγε. Από τότε οι Αρβανίτες ζουν με τα δικά μας γράμματα. Δηλαδή με την ελληνική αλφάβητο.

Έτσι λοιπόν εξηγείται αυτή η πολύ μεγάλης κλίμακος συνύπαρξη Αλβανών και Ελλήνων. Είναι μια συνύπαρξη γόνιμη, αιώνων και πολύ από τους σπουδαίους Έλληνες μας είναι Αρβανίτες, όπως και στην Αλβανία, στην ιστορία της Αλβανίας, σπουδαίοι τους, σπουδαία μέλη της ιστορίας τους είναι ελληνικής καταγωγής. Οι δύο αυτές φυλετικές ομάδες της Βαλκανικής έχουν παράδοση επαφών, λογικό είναι, είμαστε γείτονες και οι μετακινήσεις φέραν τον ένα κοντά στον άλλον.

Μαρία ΕυθυμίουΙστορία  του Νέου Ελληνισμού, 11ος – 18ος αιώνας   

mathesis.cup.gr (σ. 145-150, 162)


27 σχόλια:

  1. Οι περισσοτεορι Αρβανιτες ηταν Ελληνες [ η και Ελληνοαλβανοι ]
    για αυτο αντι να ανεβουν στα βουνε μα τους τοσκηδες κατεβηκαν νοτιοτερα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Κακως ταυτιζοντε ελαφρα την καρδια οι Σκιπεταροι με τους Αρβανιτες.

    Καταρχην οι Αρβανιτες ειχαν οι περισσοτεροι γραικικη εθνικη συνειδηση
    ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΚΑΘΟΔΟΥ ΤΟΥΣ και αυτο οφειλοτανε στην ελληνικη καταγωγη των περισσοτερων Αρβανιτων....

    Μια καιρια αναφορα για τους Αρβανιτες-Αρβανιτοφωνους Eλληνεςπου ειχανε εισάλθει στο Μωριά πριν 5 αιωνες……

    ¨Ο Βενετος Γενικός Προνοητής του Μοριά, Jacomo Barbarrigo, έγραψε τον 1479
    αναφερομενος στους κατοικους του Μωρια ντοπιους και νεοφερμενους…
    «Οι Αλβανοί και οι Γραικοί [δηλ οι Αρβανιτες επιλυδες και οι Ρωμιοι ντοπιοι ]
    δεν είναι παρά ένας μόνος λαός που μισεί κάθε ξένο»

    Οταν λεει ''Αλβανοι''' αναφέρεται
    στους αμιγώς αρβανιτόφωνους και τους διγλώσσους νεοφερμενους
    και οταν λεει Γραικοι ,στους ντόπιους αμιγως ελληνοφωνους-γραικοφωνους του Μωριά .

    Οταν λεει »δεν ειναι παρα ενας λαος»
    εννοει ασφαλως
    την πολιτισμική ομοιότητα
    των δυο αυτών ομάδων
    επιλύδων αρβανιτοφωνων και διγλώσσων
    και ντόπιων ελληνοφώνων ακριβως γιατι οι πρωτοι ειχανε ερθει απο τα παραλια της
    παλαι ποτε ημιελληνικης περιοχης ¨¨ Νεας Ηπειρου¨¨.ή Ελληνικης Ιλλυρίας.

    Δεν μπορεί οι »Αλβανοί» αυτοί
    να ήταν μόνο αρβανιτόφωνοι
    η να μην ξερανε ¨¨γρι ελληνικᨨ
    η να φοράγανε διαφορετικά ρούχα απο τους ντόπιους
    και να χανε τοσο διαφορετικες παραδοσεις ηθη και εθιμα
    δηλαδη να ειχανε τοσο διαφορετικο πολιτισμικο υποβαθρο απο τους ντοπιους,

    και παρόλα αυτά να τους περιέγαφε ο Βενετός
    ως »’έναν λαό».
    Δεν γινεται.

    Αρα είχανε πολλές πολιτισμικες ομοιότητες
    και το κυριοτερο
    ειχανε κοινη συνείδηση [ »’ένας λαός»’ οπως χαρακτηριστικά αναφέρει ]
    και μαλιστα ¨¨μισουν καθε ξεν﨨¨
    δηλαδη δεν βλεπανε ο ενας τον αλλο σαν ¨¨ξεν﨨 πραγμα που λεει παρα πολλα
    για τη συνειδηση και τη καταγωγη των περισσοτερων Αρβανιτων

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  3. Αλλη περίπτωση

    Οι Αρβανίτες Μπούιοι στη Βενετία μετά τη φυγή του από το Μωριά

    »Η Βενετία εχει πολλά μνημεία .
    Φυσικά, για τους Έλληνες, τα μνημεία που σχετίζονται με την ίδρυση και δραστηριότητα της Ελληνικής κοινότητας (Scuola e Nazione Greca η απλούστερα Scuola dei Greci) έχουν πολύ μεγάλη αξία . Τέτοια μνημεία είναι φυσικά ο Αγιος Γεώργιος των Ελλήνων, αλλά και τα κτήρια που σχετίζονται με την ίδρυση και λειτουργία της κοινότητας εκείνης το 1494.

    Οι Μπούιοι/Αρβανίτες ήταν απ’ τα ιδρυτικά μέλη της κοινότητας εκείνης κι ο πολυπληθέστερος πληθυσμός της, στην αρχή τουλάχιστον.
    Θα βρείς τα ονόματα των Μπούιων/Αρβανιτών ανάμεσα στα ιδρυτικά μέλη αυτής της κοινότητας τον Νοέμβριο του 1494, όπως θα τους βρείς, λίγο αργότερα, να υπογράφουν και την αίτηση για την ανέγερση του Ναού του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων.

    Η Ελληνική κοινότητα δεν ήταν όμως η μόνη “εθνική” κοινότητα στην Βενετία. Υπήρχαν κι άλλες “εθνικές’ κοινότητες σ’ εκείνη την πόλη. Σε μικρή λοιπόν απόσταση απ’ τα κτήρια που στέγαζαν την Ελληνική Κοινότητα της Βενετίας βρίσκεται ένα άλλο κτήριο-μνημείο. Είναι το κτήριο που είναι γνωστό με την ονομασία “Scuola di Santa Maria degli Albanesi”. Το κτήριο αυτό στέγαζε τα χρόνια εκείνα την Αλβανική Κοινότητα της Βενετίας, την “εθνική” κοινότητα των Αλβανών της Βενετίας οι οποιοι προερχονταν από τους πολεμιστες του Καστριωτη που κατεφυγαν εκει απο τη βορεια Αλβανια.

    Η Αλβανική Κοινότητα της Βενετίας ήταν αρχαιότερη απ’ την αντίστοιχη Ελληνική, ιδρύθηκε το 1447.
    Την εποχή κατά την οποία οι πρώτοι Μπούιοι/Αρβανίτες αποβιβάσθηκαν στην Βενετία, στα τέλη του 15ου αιώνα, η Αλβανική Κοινότητα λειτουργούσε ήδη.

    Σε εκείνο τον μακρινό τόπο οι Μπούιοι/Αρβανίτες, χωρίς κανέναν καταναγκασμό,
    επέλεξαν,
    να “συνταχθούν” και μάλιστα να συνιδρύσουν
    με τους υπόλοιπους Ελληνες
    ηδη από τον 15ο αιωνα ,
    την ελληνικη κοινότητα
    και όχι να ενταχθούν στην ήδη υπάρχουσα αλβανική.

    https://www.youtube.com/watch?v=_jud5CNyYqE

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μπορειτε να μιλήσετε με στοιχεια και οχι με διαθεσεις;(Scuola e Nazione Greca η απλούστερα Scuola dei Greci)Οι Γρετσοι δεν ειναι Ελληνες αλλα οι Χριστιανοι ορθοδοξοι. Που το βρικατε των Μπουα ος Ελληνα,σε πιο βιβλιο ;Αμα λες στους Αρβανιτες της Ιταλιας οτι ειναι Ελληνες θα σε παρουν με πετρες ε τουβλα

      Διαγραφή
    2. Nazione greci λεγοτανε δηλαδη ''εθνικα Ελληνες'' αλλα ο Ξαφαι κανει πως δεν καταλαβαινει

      Διαγραφή
  4. Αλλή περίπτωση….
    Οι Αρβανίτες στη Νάπολη.
    Οι Μοσχολεων και Μιχαηλ Μπούας
    οχι μονο εγράψανε τα ονοματά τους στην ελληνικη εκκλησια της πολης
    αλλα προσθετουν και το
    »νατιονις γκρεακε» δηλαδη ”’εθνικοτις ελληνικη-γραικική” .

    Ο Γαλλος Commines συνομίλησε με τους stradioti
    που είχαν καταφύγει στην Ιταλία
    Aρβανίτες πολλοί εξ αυτών,
    και γράφει για αυτούς
    »Άπαντες ΄Ελληνες στο γένος ,
    αποσπάστηκαν απο τα φρούρια που κατέχουν οι Βενετοί….»
    Για αλλη μια φορά οχι μονο οι Βενετοί αλλα και οι Γάλλοι
    παρα τν αρβανιτοφωνία των stradioti ,
    παραδέχονταν-παρατηρούσανε οτι είχανε ελληνική καταγωγή ειτε ηταν Αρβανιτοφωνοι μονο ειτε διγλωσοι ειτε μονο ελληνοφωνοι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αρβανίτες Ιταλιας και ελληνική εθνική συνείδηση

    »»Η αλήθεια βέβαια είναι πως ο Μανώλης Μπλέσσης στα κείμενα του αποκαλεί τον εαυτό του και τους ομοίους του Αρβανίτες κι Ελληνες (nostri Greci). Κι αυτό χρειάζεται μια εξήγηση.
    Ο Μανώλης Μπλέσσης βέβαια, έγραψε επίσης πως θεωρεί τον εαυτό του Έλληνα και γι’ αυτό οι Σκυπετάροι ιστορικοί δεν θα ασχοληθούν μάλλον ποτέ μαζί του. Ο Νικόλαος Μάζης όμως τι ήταν;
    Αυτό μας φέρνει στον Καίσαρα Μάζη, τον πατέρα του Νικόλαου. Ο Καίσαρας Μάζης, όταν εγκατέλειψε οριστικά την Ελλάδα, ίδρυσε στην Σικελία, μαζί με τους συντρόφους του, ένα χωριό. Θα μπορούσε να το είχε ονομάσει Μάζι (=του Μάζη) όπως έκαναν πολλοί Αρβανίτες αρχηγοί την εποχή εκείνη. Όμως προτίμησε να το ονομάσει Casale dei Greci (=χωριό των Ελλήνων). Απ’ τους κατοίκους αυτού κι άλλων παρόμοιων χωριών στρατολόγησε ο Νικόλαος Μάζης τους εφιππους στρατιώτες του Μακεδονικού Τάγματος.

    Η αναφορά των Αλβανών εθνικιστών στις «περιπέτειες» του λεγόμενου «Βασιλικού Μακεδονικού Τάγματος» έχει σοβαρές αδυναμίες γι’ αυτούς και γι’ αυτό σπάνια κάποιος απ’ αυτούς αναφέρεται σ’ αυτό. Κι αυτό γιατί στα τέλη του 18ου αιώνα, ένας ανώνυμος συγγραφέας, ο οποίος μάλλον είχε πολεμήσει στις παρατάξεις αυτού του τάγματος, έγραψε και δημοσίευσε ένα βιβλίο με τον τίτλο “Dissertazione istorico-cronologica del Regimento Real Macedone, nel quale si tratta della sua origine, formazione e progressi e delle sue vicissitudini che gli sono accadute fino all’anno 1767” (=Πραγματεία ιστορική και χρονολογική του Βασιλικού Μακεδονικού Τάγματος, στην οποία περιέχονται η προέλευση, ο σχηματισμός, η πρόοδος και η παρακμή του, όπως έχουν συμβεί μέχρι το έτος 1767), το οποίο, όπως φαίνεται κι από τον τίτλο αναφέρεται στην ιστορία εκείνου του «Μακεδονικού Τάγματος», μέχρι το 1767.

    »’Ποιό είναι όμως το ενδιαφέρον στο βιβλίο αυτό; Το πιο ενδιαφέρον ίσως κομμάτι στο βιβλίο αυτό, που αναφέρεται όπως είπαμε στην ιστορία του Μακεδονικού Τάγματος, είναι το πρώτο κεφάλαιο. Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται κι εγκωμιάζει τα διαχρονικά επιτεύγματα του Ελληνικού έθνους στα Ιταλικά εδάφη, θεωρώντας πως τα «κατορθώματα» του Μακεδονικού Τάγματος είναι η συνέχεια των κατορθωμάτων των Ελλήνων που προηγήθηκαν σ’ εκείνα τα Ιταλικά εδάφη. Με άλλα λόγια, ο συγγραφέας εκείνου του βιβλίου θεωρεί πως αυτοί που συμμετείχαν σ’ εκείνο το Μακεδονικό Τάγμα ήταν Ελληνες κι επιπλέον τους κατονομάζει ως τέτοιους.

    Η ύπαρξη εγκωμιαστικών αναφορών στους Έλληνες σ’ ένα τέτοιο βιβλίο δεν θα μπορούσε βέβαια να γίνει ποτέ αποδεκτή απ’ τους Αλβανούς εθνικιστές, οι οποίοι συνηθίζουν να θεωρούν ως σημείο αναφοράς τους Αρμπερέσηδες της νότιας Ιταλίας.»’

    ΄΄Το χωριό «Greci» (μτφ «Έλληνες») στη νότια Ιταλία κατοικείται από αρβανιτοφωνους που πέρασαν στην απέναντι ακτή πριν από 600 χρόνια από την Ελλάδα…..

    Αρβανιτες του χωριού»» Πιανα ντι Γκρέτσι »,
    μετονομασθεν από το καθεστώς Μουσολίνι σε Πιανα ντι Αλμπανέζι

    »»Από το κλασσικό βιβλίο του Μπίρη “Αρβανίτες, Οι Δωριείς του νεώτερου ελληνισμού” ( σελ. 328 ) για αρβανιτόφωνους της Σικελίας που είχανε ερθει από την Πελοπόνησο.Ο Πέτρος Καρολίδης …Επεχείρησε , όπως γράφει στην σχετική διατριβή του ( Περιοδικό Ελληνισμός , έτος Ζ 1904 σελ. 176 – 183 ) , να μιλήση ελληνικά σε γηραιάν κατοικο της Piana dei Greci ( https://en.wikipedia.org/wiki/Piana_degli_Albanesi In 1941 during Mussolini’s invasion of Greece, the name was changed to Piana degli Albanesi so as to gain the locals support for the fascist regime’s imperialist intentions toward Albania ), εκατάλαβε όμως, ότι εκείνη μόνον αρβανίτικα ήξερε , και το είπε στον Ιταλό ο οποίος του την συνέστησε.Οπότε : “Η αγαθή πρεσβύτις , μόλις ήκουσεν εμού λέγοντος , ότι η γλώσσα αυτής δεν ήτο κυρίως ελληνική , διαμαρτυρομένη, εν αγανακτήσει ανεφώνησε : Io sono propria Greca-Ειμαι γνήσια Γραική»’

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Λίγα λόγια για τα χωριά των Αρμπερέσηδων .

    Τα χωριά αυτά ιδρύθηκαν, στην πλειοψηφία τους, από πρόσφυγες προερχόμενους απ’ την βόρεια Αλβανία, οι οποίοι είχαν προηγούμενα πολεμήσει στο πλάι του Γεώργιου Καστριώτη. Αυτοί κατέφυγαν στην νότια Ιταλία λίγο μετά τον θάνατο του Καστριώτη και την κατάληψη της Αλβανίας απ’ τους Τούρκους. Αυτοί είναι οι «Σκουταρινοί», οι οποίοι, παρ’ όλο που προέρχονται απ’ την βόρεια Αλβανία, χρησιμοποιούν την Τοσκική, ως γλώσσα επικοινωνίας.

    Σε ιστορικούς χρόνους στις ιδρυτικές ομάδες αυτών των χωριών έχουν προστεθεί και Αρβανίτες πρόσφυγες από την Ελλάδα. Η σημαντικότερη απ’ αυτές τις ομάδες είναι φυσικά οι Κορωναίοι Αρβανίτες οι οποίοι έφτασαν στα μέρη εκείνα μετά την δεύτερη «πτώση» της Κορώνης στους Τούρκους, το 1534.

    Ο Κάρολος ο 5ος εγκατέστησε τους Κορωναίους Αρβανίτες, ανάμεσα στους ήδη εγκατεστημένους εκεί «Σκουταρινούς». Εξαιτίας αυτού του γεγονότος ορισμένα χωριά κατοικούνται από «μικτούς» πληθυσμούς, δηλαδή από «Σκουταρινούς» και Κορωναίους Αρβανίτες. Κι ένα απ’ αυτά τα χωριά είναι και το Maschito της Potenza, στο οποίο αναφέρεται η προηγούμενη ανάρτηση. Κι αυτό είναι εμφανές και στο Ιταλικό κείμενο του ιστότοπου στον οποίο παρέπεμψε ο «ξανθός» που έκανε εκείνη την ανάρτηση. Γράφει συγκεκριμένα ο συντάκτης εκείνου του ιστοτόπου (στην Ιταλική γλώσσα).

    “Particolare attenzione è stata posta per organizzare i figuranti in due schieramenti che rappresentano le due etnie principali che fondarono la nostra cittadina: i Greci- Coronei e gli Albanesi-Scuterini, i primi “Majsor” e secondi “Cndrgnan” da sempre rivali per diversi motivi che in seguito,nei cenni storici , andremo a spiegare.”

    που σημαίνει…

    “Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε κατα την διοργάνωση στον αντιπροσωπεύση των δύο εθνικών ομάδων που ίδρυσαν την πόλη μας:
    τους Έλληνες-Κορωναίους και τους Αλβανούς-Σκουτερινούς, οι πρώτοι οι “Majsor” κι οι δεύτεροι οι “Cndrgnan”, πάντα «αντίπαλοι», για διάφορους λόγους…..

    Καθολου τυχαιο οτι οι ιδιοι οι Αλβανοί Σκουτερινοι τους καλουσαν τους Αρβανίτες ως Γραικους

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Η πρώτη εμπειρια του νεοτερου Ελληνισμου με τον Σκιπεταρισμο.

    »»Κατά τα 1770 η Ήπειρος και Αλβανία ,υπήρχον εις μέγιστον και αδειάληπτον κίνηση,
    αποστέλουσαι ,στίφη επί στιφών εκ των αυτοχθόνων Οθωμανών,
    τους μεν ως υπομίσθιους ,τους δε ως τυχοδιώκτας,
    εις την εκστρατεία των σουλτανικών δυνάμεων κατά της Πελοπονήσου,
    ότε εξεράγη εν αυτή επανάσταση κατα των Οθωμανών …
    εκ της επανάστασης αυτής πολλοί χριστιανοί εθυσιάσθησαν …
    οι ως ανωτέρω στρατεύοντες Αλβανοί
    διέβαινων , κατέστρεφον τα προστύχοντα
    και παντού η ερημία ακολούθει αυτούς……
    απεριγραπτα εισί όσα δεινά επέφερον οι Αλβανοί εις την εκείσε χριστιανοσύνη…..
    εις πάσαν πόλη της Πελοπονήσου κατεσφάγησαν πλείστοι χριστιανοί,
    εις την Τριπολιτσά μάλιστα 3.000,
    τα δε χωριά εκπεπάσθησαν υπό πρωμάτων……[Αραβαντινός ]»

    ’ «Είχαν το ελεύθερο να κάνουν ότι θέλουν. Έτσι απ όπου περνούσαν σκορπούσαν τον θάνατο και την καταστροφή».
    [Κορδάτος]

    »’Η Ζάτουνα, ως και η περί αυτήν χώρα, ήτο πυκνώς κατωκημένη,
    και αρκούντως ευημερούσα κωμόπολις.
    Αλλά οι Αλβανοι; αφού εφόνευσαν όσους ηδυνήθησαν, επώλησαν τους αιχμαλωτισθέντες εν Δημητσάνη και Ζατούνη εις τους πειρατάς της Βαρβαρίας, οίτιμες έδραμον εις τον κόλπον της Κυπαρισσίας, ίνα μετέσχωσι των λαφύρων. Οικογένειαι τινές, καταφυγούσαι εις τα όρη, μόλις διεσώθηκαν…».
    [Κώδικας ιεράς μονής Σπηλαίου]

    « Είκοσι χιλιάδες επωλήθησαν εις τους Αφρικανούς και τους Τούρκους της Ρούμελης». [Σαθάς]

    ». Μεταξύ άλλων στον Ιερό ναό της Ζωοδόχου Πηγής, αναφέρει ,
    ότι είναι χαραγμένα και τα εξής:
    «Χρονολογίας 1771. Οι Τουρκαλβανοί καίνε τα χωριά μας, όλο φονικά κάνουν».
    (Δημοκλής Χαρ. Γαρταγάνης, «Η Στεμνίτσα στο 1821», σελίδα 40, Αθήνα 1964)

    Όπως αναφέρει ο Σάθας «Τα πάντα είχεν αφανίσει η Αλβανική πανώλης.
    Εκεί ένθα προ ολίγου υπήρχον πόλεις και κώμαι πολύανδροι και ευδαίμονες,
    ήδη έβλεπέ τις θανάτου ερήμωσιν, και πυριφλεγή ερείπια.
    Η Πελοπόννησος πάσα είχε σχεδόν απογυμνωθή κατοίκων 23.»

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. ……Γιατί οι Αλβανοί όρμησαν σαν αγέλες από όλη την Αχαΐα και τη Θεσσαλία, την Ήπειρο και από τόπους πέρα από την Ιλλυρίδα, χωρία κανένας να μπορεί να τους αντισταθεί στον Ισθμό και στις παραλίες των δύο κόλπων (Σαρωνικού και Κορινθιακού), και σαν αιμοβόροι λύκοι ξεπέρασαν και τους Μανιάτες σε ωμότητα…..
    Όσοι από τους βαρβάρους αρκούνταν στην αρπαγή των χρημάτων έμοιαζαν φιλάνθρωποι, αλλά στο μεταξύ οι δυστυχισμένοι ολοφύρονταν καθώς παιδιά αποχωρίζονταν από τους πατέρες τους, άνδρες από τις γυναίκες του, αδελφοί στερούνταν τους αδελφούς τους, βρέφη αρπάζονταν από τις αγκαλιές των μητέρων τους, τρυφερές παρθένες από τα δωμάτιά τους που τις τραβούσαν χέρια βαρβάρων, και συγγενείς συγγενών, φίλοι φίλων και γνωρίμων γνώριμοι απάγονταν και γίνονταν δούλοι
    [Σέργιος Μακραίος]

    Πληροφορία που είναι χαραγμένη στον ενδέκατο στύλο της νότιας πλευράς του Θησείου, η οποία λέει: «1770 εχαλάσανε οι Αρνανουτάδες του Πιρί (προάστειον των Θηβών) και ηρίθανε οι Πιριώτες στην Αθήνα» (Δημ. Καμπούρογλου: «Ιστορία των Αθηνών, εκδ. 1969, τόμ. Α’, σ. 189). Υπάρχει και παραδοσιακό τραγούδι από τη Βόρεια Ελλάδα μάλιστα
    για τα γεγονότα εκείνα ,
    για την κάθοδο των Αλβανών στο Μωριά ,
    τη σκλαβιά και τις απαγωγές των Πελοπονησίων που ακολούθησαν
    ΄΄΄Ξεκίνησ' η Αρναουτιά
    την άκρη του θαλάσσιου
    πάνε να πατήσουν το Μωριά
    και το καημένου Κάστρου
    πήραν μανάδες με παιδιά
    αδέρφια κι αξαδέρφια
    σαν πήραν και μια νιονυμφη τριων μηνών νυφούλα…..»»’

    Υπολογίστηκε πως από τις 300.000 χριστιανούς της Πελοποννήσου χάθηκαν περί τις 100.000,δηλαδή το 1/3 του πληθυσμού ,είτε ως σκλάβοι στους Άραβες ,είτε ως εξαφανισθέντες και δολοφονημένοι είτε ως πρόσφυγες σε άλλες περιοχές ακόμα και στην επαρχία της Περγάμου .

    »» Οι Αλβανοί, τους οποίους οι Τούρκοι είχαν εξαπολύσει κατά των Ελλήνων, επί εννέα χρόνια λεηλατούσαν την χερσόνησο, έκαιγαν, έσφαζαν, εξανδραπόδιζαν και πουλούσαν τους κατοίκους. Οι κάτοικοι της Βοστίτσας (Αιγίου) σφάχτηκαν όλοι, οι Σπέτσες ερημώθηκαν. Όταν δεν έβρισκαν πρόχειρη λεία ανάγκαζαν οι Αλβανοί τους Πελοποννήσιους να υπογράψουν χρεωστικές ομολογίες και πολλοί είχαν τέτοιες στα χέρια τους για πεντακόσιες ή εξακόσιες χιλιάδες γρόσια. Άλλοι πωλούνταν ως δούλοι. . Όσοι Έλληνες μπόρεσαν, κρύφτηκαν στα βουνά ή κατέφυγαν στην Επτάνησο. Ακόμα κι οι Μανιάτες ανέβηκαν στα κρησφύγετα του Ταΰγετου και οι οικισμοί τους λεηλατήθηκαν και πυρπολήθηκαν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Τέλος η αρχηγία ανατέθηκε στον αρχιναύαρχο Χασάν Τζεζαερλή Μαντάλογλου (Καπουδάν Χασάν πασά),ο οποίος πήρε επιπλέον τους τίτλους του Μορά Βάλεση και του Σερασκέρη της Ρούμελης. Ζήτησε βοήθεια από τους ντόπιους Τούρκους αλλά πήρε ελάχιστη.Με την υπόδειξη όμως πιθανότατα του δραγουμάνου του στόλου Νικόλαου Μαυρογένους,προσεταιρίστηκε τους Κλέφτες για την εκδίωξη των Αλβανών. .Φτάνοντας λοιπόν ο Καπουδάν πασάς στην Κόρινθο το 1779,κάλεσε τους Αλβανούς να φύγουν από τον Μοριά. Αρκετοί συμμορφώθηκαν και έφυγαν για την Αλβανία.Την πρότασή του όμως απέρριψαν περί τους 7.000 Αλβανοί.

    Έγραψε λοιπόν ο Χασάν Τζαζαερλής Μαντάλογλου πρόσκληση προς τους Κλέφτες «Σας διορίζομεν να σκοτώνετε χωρίς φόβον τους ζορμπάδες. Είναι δικά σας όλα τα πράγματα των. Να μας φέρετε μόνο τα κεφάλια των και σας συγχωρούμεν όσα εκάματε καπαέτια…………» (Ιω. Φιλήμων ΔΙΦΕ σελ 82).

    »»Πριν δε της ενάρξεως της εν Τρικόρφοις μάχης,
    μεταξύ Πελοποννησίων κλεφτών και Αλβανών,
    όλοι οι αρχηγοί των Αλβανών συνελθόντες εν Τριπολιτζά
    εις πολεμικόν συμβούλιον, και μετά πολλάς συνδιασκέψεις των,
    απεφάσισαν και έπεμψαν την κάτωθι επιστολήν προς τους κατέχοντας τα Τρίκορφα Πελοποννησίους κλέφτας και αρματωλούς.

    »’Δεν εκάματε καλά να σμίξετε με τους Τούρκους και ναρθήτε να μας βαρέσετε. Ναίσκε ορέ, δεν το παντέχομε ετούτο το πράμα, και σαν εσείς είχατε ατίγια μαζή με μας, τότενες ναρχούσασταν παλληκαρίσια, να τα βάζαμε ορέ τα πράματα στην καλή τη στράτα….»»»
    Τριπολιτζά στη 8 Ιουλίου 1779
    Οι Γενικοί Αρχηγοί
    Αλή Χατζή Οσμάν Μπέης
    Σουλεϊμάν Μπέης

    Τότε δε και οι αρχηγοί των κλεφτών και αρματωλών συσκεφθέντες εν πολεμικώ συμβουλίω απήντησαν και αυτοί ως εξής:
    »»……Ημείς ποτέ δεν είχαμε σκοπόν για να αναταμωθώμεν με τους Τούρκους, διότι κι αυτούς θεωρούμεν κακούς εχθρούς μας….
    τα θέλετε εσείς,
    γιατί από το καιρό που γένηκε το σεφέρι το Μάρτι το έτος 1769 και εμβήκατε στο Μωριά για να βοηθήστε τους Τούρκους και να κτυπήσετε εμάς τους Μωραΐτες ,
    δέκα χρόνια γένουνται από τον καιρό εκείνον έως σήμερα,
    .που μας ετυραννίσατε, μας εγδύσατε, εσκωτώσατε τους πατέρες μας, τις μητέρες μας, τα αδέρφια μας, τις γυναίκες μας, τα παιδιά μας, τους συγγενείς μας και τους πατριώτες μας
    …….. και μας κάμετε τέτοια πολλά κακά που εμείς δεν μπορούμε πλιά να σας χωνεύσωμε, και ούτε να σας συγχωρήσωμεν, για δαυτό μαζωχθήκαμε ούλοι δω πέρα να σας χτυπήσωμε, και με την δύναμι του Θεού, αν μπορέσωμε και να σας διώξουμε πλια από το Μωριά…. »»’
    »»’ ελάτε και σας καρτερούμε, γιατί παν εκείνα που ξέρατε,
    ελάτε το ταχύ αλοιώς θα το μετανοήσετε»»

    Από Τρίκορφα 10 Ιουλίου έτος 1779
    Υπογράφουμε εμείς οι πρώτοι αρχηγοί Κωνσταντίνος Κολοκοτρώνης
    και Αλέξης Ντάρας»» [Αθανάσιος Γρηγοριάδης-Ιστορικαί Αλήθειαι]»»

    Ας δούμε τα γραφόμενα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στα απομνημονεύματά του.
    »»’εσυνάχθησαν όλοι και πάνε εις τον πατέρα μου και αυτός τους στάθηκε με ορμήν και τους εγύρισε πίσω εις τον κάμπον· ενώθησαν και άλλοι καπεταναίοι· εμβήκαν εις τα χωράφια, εις τον κάμπον τους εσκότωσε η καβάλα ως οι θεριστάδες· έπεσεν η καβαλαριά μέσα και τους εθέρισαν· από τη μίαν μεριάν η καβαλαριά από το άλλο ο πατέρας μου. Από 12000 , 700 πέρασαν εις το Δαδί.
    Όταν τους επολέμησε ο πατέρας μου του έλεγαν,
    Κολοκοτρώνη δεν κάμεις νισάφι; Τι νισάφι να σας κάμω, όπου ήλθετε και εχαλάσατε την πατρίδα μου, μας πήρατε σκλάβους και μας εκάματε τόσα κακά;
    Του απεκρίθησαν εφέτος δικό μας του χρόνου δικό σου.
    Τα κεφάλια των Αλβανών έφτιασαν πύργον εις Τριπολιτσάν».»»
    » Ο Πουκεβίλ που πέρασε από εκεί το 1799 και είδε το «κτίσμα», είχε αρχίσει να καταρρέει λόγω της αποκολλήσεως μερικών κρανίων, ονομάζει το κτίσμα «πυραμίδα».
    Ο Πουκεβίλ το περιγράφει με θαυμασμό, αποκαλώντας το «Τρόπαιο των Κολοκοτρωναίων».

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. »’Ύστερα ο Χασάν άρχισε τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και σύντομα η Πελοπόννησος απαλλάχτηκε οριστικά από τους Αλβανούς, οι οποίοι είτε εξοντώθηκαν είτε έφυγαν, όσοι μπόρεσαν. Σ’ εκείνη την εκστρατεία ο Χασάν προσπάθησε να περιορίσει την αυτονομία των Μανιατών,απέτυχε όμως και συνέχισε τις επιχειρήσεις του κατά των Αλβανών στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η τάξη αποκαταστάθηκε και οι Αλβανοί περιορίστηκαν στην πατρίδα τους.»

    » Ας δούμε τώρα και το θρήνο που εγινε στην Αλβανία και τη Τσαμουριά μετά τον ξολοθρεμό τους.
    »»Κατά το αυτό έτος [ 1780] εις πάσαν πόλη και κοινότητα Τσαμουριάς και Αλβανίας ,
    ηκούσθη μέγας θρήνος και κλαθμός ,πενθούσης εκάστης Οθωμανικής οικογένειας ,υιόν ,αδελφό η πατέρα ,
    καθότι αφίχθη η είδησης ότι οι Αλβανοί όσοι εις Πελοπόνησο προ δέκα ετών ,
    εμάστιζον τους χριστιανούς της , κατεσφάγησαν φονευθέντες υπέρ τους 7.000
    παρά του Χασάν Πασα ,των οπλαρχηγών Κωνσταντίνου και Αναγνώστου Κολοκοτρώνη……[Αραβαντινός].

    Ενώ και ο αγωνιστής του 1821 , Αρβανιτης Σουλιώτης Κουτσονίκας ανέφερε στα απομνημονευματά του για τα γεγονότα της εποχής.
    »Απεστάλησαν εντός ολίγου ,σμήνος στρατευμάτων Αλβανικών στη Πελοπόνησσο ,καταπνίξαντες την επανάσταση και και έφεραν ως επακόλουθο την διαρπαγή και αιχμαλωσία των κατοίκων τους οποίους διεσκόρπησαν εν τη Ευρωπαική και Ασιατική Τουρκία….
    »’Οι απελθόντες εις την Πελοπόνησσο Αλβανοί ,έγιναν κύριοι της αυτής ,δεσπόζοτες και καταπιέζοντες δια καταχρήσεων και διαρπαγών ….

    Ενώ για το διωγμό τους και όσους δεν σκοτώθηκαν
    αλλά γυρίσανε στην Τσαμουριά αναφέρει ..
    »»Ο δε επισημότερος αυτών Σουλειμάν Τσάπαρης ,Τζάμης ,
    όστις είχε καταστει βαθύπλουτος εκ λαφύρων και διαρπαγών,
    πληροφορηθείς τας διαταγά του Σουλτάνου ,εμβάς εις πλοίον μετέβη στη πατρίδα του.»»
    »Ελθών εις την πατρίδα του το Μαργαρίτι ,ιδών του Σουλιώτας να φορολογούν
    τα χωριά της Τσαμουριάς ,έγινε έξαλος ,διότι απομακρυνθείς πολλά έτη από τη πατρίδα του είχε ξεχάσει τους Σουλιώτας.»
    »’Συνηθισμένος να καταπιέζει τους Πελοπονησίους του εφαίνοτο παράξενη η ανεξαρτησία των Σουλιωτών»’
    »»Είχε πολλόυς φίλους και οπαδούς αγάδες από την όλη την Αλβανία…..»’
    »Ελεγε δε προς του αυτούς
    »’Είναι ντροπή εις τον Ισλαμισμό να πληρώνει χαράτζι
    εις μίας χούφτα Γκιαούρηδων ,
    ενώ 10 χιλιάδες σπαθιά Αλβανών υπέταξαν όλο το Μωριά»’.
    Δηλαδή πέρα από τον Κολοκοτρώνη και ο ίδιος ο αρχηγός των Αλβανοτσάμηδων , ο Τσάπαρης, ομολογεί το ρόλο τους τα δέκα εκείνα χρόνια .

    Aρβανιτες εναντιων Αλβανων

    Το 1771 -72 ο Αρβανιτης Μητρομαρας οργανωνει στολισκο αποβιβαζεται στη Σαλαμινα , την ελευθερωνει και απο κει κανει πειρατικες επιδρομες εναντιων των Οθωμανων ,
    Τουρκων και Αλβανων .
    Σε μια μαχη τελικα την οποια ηττηθηκε το σωμα του και σκοτωθηκε ο λεονταροψυχος αυτος Αρβανιτης πιαστηκανε απο τους Οθωμανους και πολλα απο τα παληκαρια του και ειχαν οικτρο τελος.¨¨

    ¨¨Στα 1775 κατοικοι Κουντουρων και Καταδεματος , Αρβανιτοφωνοι ,
    πληροφορουμενοι οτι συμμορια Τουρκαλβανων επιστρεφει απο το Μωρια καταφορτη με λαφυρα ,
    τους εστησαν ανεδρα στο Δερβενι Κουντουρας και τους αφανισαν.¨¨

    ¨¨Ενα χρονο μετα ο Τουρκαλβανος Γιαχο Λιορι με το σωμα του,
    πηγαινει αποτο Μωριά στην Αττικη με σκοπο να εκδικηθει τον θανατο των συμπατριωτων του .
    Νικηθηκαν κατα κρατος απο του χωρικους της Αττικης [ στην πλειοψηφεια τους Αρβανιτοφωνοι ]
    και επεστρεψαν πισω με βαριες απωλειες .¨¨
    [Καραστάθης] »».


    Υ.Γ
    Η καθοδος αυτη των Σκιπεταρων στα 1770 συγκρινομενη με αυτη των Αρβανιτών του 14ου αιωνα δειχνει την τεραστια διαφορα
    του Ελληνα Αρβανιτη
    απο τον ΤουρκοΑλβανο .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Η Αλβανία υπό Ιταλική κατοχή ,
    συμμαχια Αλβανων και Ιταλών εναντίον της Ελλάδας,
    μαρτυριες και ντοκουμεντα

    »’Ο Ιταλός τοποτηρητής στην Αλβανια Τζακομόνι, σε τηλεγράφημα του προς τον Τσιάνο, στις 24 Αυγούστου 1940, μεταξύ των άλλων ανέφερε τα εξής: “Από παντού καταφθάνουν έγγραφα που αποδεικνύουν τον ορθό προσανατολισμό των Αλβανών, άπειρες είναι οι αιτήσεις για κατάταξη στα εθελοντικά σώματα (…)
    Σε όλα τα κεντρικά σημεία της Αλβανίας παρατηρείται ζωηρό ενδιαφέρον και προσήλωση στις προσταγές του Ντούτσε.
    Η κίνηση του στρατού προκάλεσε μεγάλη ζωηρότητα κι’ ανυπομονησία για δράση…”.

    »’Με τη βοήθεια της αλβανικής κυβέρνησης και διαφόρων αρχηγών φυλών,
    εξασφαλίστηκε η δυνατότητα συγκρότησης 10-12 ελαφρών ταγμάτων
    συνολικής δύναμης 6-7.000 ανδρών,
    επιλεγέντων από τις πιο πολεμικές φυλές και μάλιστα από αυτούς που υπήρχε ενδεχόμενη σχέση με πληθυσμούς εκτός συνόρων (σ.σ. προφανώς εννοούσε τους ΑλβανοΤσάμηδες)…
    Το Υπουργείο Στρατιωτικών, κατόπιν επανειλημμένων οχλήσεων, τελικά ενέκρινε την αποστολή του οπλισμού για τη συγκρότηση των αλβανικών μονάδων. Όμως αργότερα άλλαξε γνώμη και διέταξε τον περιορισμό της σύστασης των εθελοντικών αλβανικών ταγμάτων μόνο στη νότια Αλβανία .»’

    »’Ο αντιβασιλιάς της Αλβανίας βεβαίωσε «ότι είναι πάρα πολλές οι αιτήσεις των Αλβανών να καταταγούν στα σχηματιζόμενα αλβανικά σώματα,
    προοριζόμενα να κτυπήσουν τους Ελληνες και να συνεργαστούν με τον Ιταλικό Στρατό…».»’

    »Ο τοποτηρητής Τζακομόνι, σε μυστικό υπόμνημα του προς τον υπουργό Αλβανικών Υποθέσεων, Μπενίνι, στις 19 Οκτωβρίου 1940, μεταξύ των άλλων γράφει: “…Από την άλλη προετοιμάζω αλβανικά στοιχεία, εξακριβωμένα θαρραλέα, ειδικά Τσαμουριώτες, τα οποία θα έχουν ως αποστολή να εισέλθουν κρυφά στο ελληνικό έδαφος και εκεί, την ώρα που θα επιτεθεί ο στρατός μας, θα διαπράξουν με τη βοήθεια των πέρα από τα σύνορα φίλων τους τις παρακάτω πράξεις: καταστροφή τηλεγραφικών και τηλεφωνικών συρμάτων, εξάλειψη των φυλακίων…»»»

    Λίγους μήνες πριν τον πόλεμο πολλοί Aλβανοτσάμηδες της Θεσπρωτιας
    πέρασαν λαθραία τα σύνορα, ώστε να συμμετέχουν σε ένοπλα στρατιωτικά σώματα, τα οποία θα πολεμούσαν στο πλευρό των Ιταλών.
    Μαζί με αυτούς, τους επόμενους μήνες οι Ιταλοί άρχισαν να οργανώνουν πολλούς εθελοντές, ώστε να συμμετέχουν στην «απελευθέρωση της Τσαμουριάς» – όπως έλεγαν – δημιουργώντας έναν στρατό ισοδύναμο με μία ολόκληρη μονάδα 10 ταγμάτων: 4 παραστρατιωτικά βοηθητικά τάγματα (τα Tirana, Korçë, Vlorë και Shkodër), 2 τάγματα πεζικού (τα Gramos and Dajti), 2 τάγματα εθελοντών (τα Tomori και Barabosi), μία πυροβολαρχία (την Drin) κ.α.
    Οι Ιταλοί οργάνωσαν και ενέταξαν στις μεραρχίες τους δέκα αλβανικά τάγματα, μια «πλωτή» ταξιαρχία και άγνωστο αριθμό χωροφυλάκων.
    Συνολικά 338 Αλβανοί αξιωματικοί και 4.220 υπαξιωματικοί και οπλίτες προετοιμάστηκαν για να βρεθούν απέναντι στον ελληνικό στρατό.

    Όλα αυτά τα τάγματα, τελικά πήραν μέρος στην εισβολή στην Ελλάδα στις 28 Οκτωβρίου 1940, υπό την 25η Ιταλική Στρατιωτική Μεραρχία, η οποία, μετά την ενσωμάτωση των Αλβανών, μετονομάστηκε σε ‘Στρατιωτική Μεραρχία Τσαμουριάς’ υπό τον στρατηγό C. Rossi.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. 26 Οκτωβρίου 1940 – Μεραρχία Φεράρα
    »Από 19 μηνών, στην οχυρή και τραχιά αυτή γη της Αλβανίας χαλυβδώνουμε τα όπλα και τις καρδιές μας προσηλωμένοι προς έναν σκοπό, ο οποίος βρίσκεται πια κοντά. Συγκεντρωμένοι σε ένα φάτσιο (δέσμη) ενεργειών και θελήσεων, πεζοί, Μελανοχίτωνες, σκαπανείς, όλοι, Ιταλοί και Αλβανοί, προσηλώνουμε το βλέμμα μας προς την Ήπειρο…….
    »Λ. Τζανίνι υποστράτηγος».

    »»Η προκήρυξη που διάβασε ο Αλβανος πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου Βερλάτσι, στις 28 Οκτωβρίου 1940, αναφέρει μεταξύ άλλων και τα εξής: «…Οι στρατιώτες του ένδοξου Ιταλικού Στρατού, στις τάξεις του οποίου περιλαμβάνονται πολλές μονάδες Αλβανών στρατιωτών…»



    Γράφει η καθηγήτρια Ελευθερία Μαντά μεταξύ άλλων.
    »’Η συνεργασία των Τσάμηδων με τις ιταλικές δυνάμεις χρονολογείται από την πρώτη περίοδο του πολέμου…
    Περίπου χίλιοι εξ αυτών [1.000]
    ήταν μεταξύ των πρώτων που συνοδεύουν τους Ιταλούς που εισήλθαν στην Θεσπρωτία ….
    Μέχρι τις 13 Νοεμβρίου, ,
    ομάδες οπλισμένων Τσάμηδων
    συνόδευσαν τον ιταλικό στρατό και εισήλθαν στις περιοχές της Θεσπρωτίας ως απελευθερωτές.
    Αυτή η πρώτη σύντομη περίοδο της ιταλικής παρουσίας στην Ήπειρο αποτέλεσε μια πρόγευση του τι επρόκειτο να ακολουθήσει:
    Φιλιάτες, Ηγουμενίτσα, Μούρτος κάηκαν, σπίτια και χωριά λεηλατήθηκαν,
    δολοφονίες καταγράφηκαν, οι οποίες θεωρούνται ως πράξεις εκδίκησης για κτηματικές διαφορές .
    [Μαντά ,/The_Cams_of_Albania_and_the_Greek_State_1923-1945].

    »»Αποκαλυπτικά είναι τα όσα γράφει στο ημερολόγιο του ο Φερνάντε Κομπιόνε, έφεδρος υπολοχαγός πεζικού της 51ης Ορεινής Μεραρχίας “Σιέννα”: “…Κατά το χρονικό διάστημα από 28 Οκτωβρίου ως 14 Νοεμβρίου 1940, οπότε ιταλικά τμήματα είχαν εισχωρήσει σε περιοχές της Ελλάδας, οι Τσάμηδες υποδέχονταν σε όλα τα χωριά τους Ιταλούς ως ελευθερωτές, με ζητωκραυγές και ενθουσιασμό…”.

    Ενώ και όσοι έμειναν πίσω στη Θεσπρωτία λειτούργησαν με τον ίδιο τρόπο…
    »’Παράλληλα περίπου 300 – 400 Αλβανοτσάμηδες χωρικοί δημιούργησαν ομάδες ατάκτων χτυπώντας τις ελληνικές δυνάμεις που υποχωρούσαν, προξενώντας σε αυτές απρόβλεπτες απώλειες9 ενώ στα τέλη Νοεμβρίου, κατά την ελληνική αντεπίθεση, συμπολέμησαν στο πλευρό των ιταλικών δυνάμεων (βλ. την περίπτωση των κατοίκων της Κώτσικας10).»
    [9. Tsoutsoumpis, 2015, σ. 127.
    10. Ιωάννης Π. Πέγκας, Πλεσίβιτσα, Αθήνα 2006, σ. 161]

    »’Aμέσως μετά την υποχώρηση του Ιταλικού στρατού παρατηρήθηκαν και οι πρώτες λιποταξίες Ιταλων στρατιωτών αλλα κυρίως Αλβανών όπως η παρακατω»’….
    »’Μας φέρνουν συνοδεία, στο Τάγμα, δυο Αλβανούς.
    Είναι, λέει, αυτομόλοι σε μας, λιποτάκτες του ιταλικού στρατού. Θέλουνε να πάνε στα σπίτια τους, που είναι στα δικά μας μετώπισθεν….» (Λουκάτος, σ. 219).»»’

    Μετα την ανακαταληψη της περιοχης απο τον ελληνικο στρατο συνεβησαν τα παρακατω….
    »»Αλβανοτσάμηδες που συνέδραμαν τα ιταλικά στρατεύματα πέρασαν από στρατοδικείο και εκτελέστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες ενώ σχεδόν ολόκληρος ο ανδρικός πληθυσμός της μειονότητας ηλικίας 18 έως 50 ετών εκτοπίστηκε στην υπόλοιπη Ελλάδα.
    Επιπλέον στην Ηγουμενίτσα, συγγενείς θυμάτων των Τσάμηδων πεμπτοφαλαγγιτών εισέβαλαν στη φυλακή της κωμόπολης και λύντσαραν επί τόπου τέσσερα2 άτομα που είχαν συλληφθεί κατηγορούμενα για αυτούς τους φόνους3. »»
    [2]Robert Elsie, The Cham Albanians of Greece, 2012, σ. 390.
    [3]Tsoutsoumpis, 2015, σ. 127.]

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ιδού μερικές μαρτυρίες για τη συμμετοχή των Αλβανών στις μάχες του μετώπου.

    »»Στην επίθεση εναντίον του υψώματος 1289 του Λαπιστέτ, στις 09.30 της 4ης Νοεμβρίου 1940, έλαβε μέρος ένα από τα πιο επίλεκτα τμήματα των Αλβανών, το τάγμα «Τιμόρ», το οποίο και κατόρθωσε να το καταλάβει. Με άμεση αντεπίθεση των Ελλήνων το τάγμα «Τιμόρ» αναδιπλώθηκε και διασκορπίστηκε στην κοιλάδα με άτακτη φυγή. Υποχρεώθηκαν να επέμβουν οι βερσαλιέροι για να σταματήσουν τους Αλβανούς»».

    »’Ο στρατηγός Αλ. Εδιπίδης γράφει ότι “Τμήματα αλβανικά, άρτια συγκροτημένα και με ομοιογενή στελέχη (αξιωματικοί και στρατιώτες Αλβανοί) πολέμησαν στις 27 Νοεμβρίου στο Φράσερι προς την Κλεισούρα).»»

    »»’Ο υποστράτηγος Χαράλαμπος Κατσιμήτρος, διοικητής της VIII Μεραρχίας η οποία αντιμετώπισε την κύρια προσπάθεια της ιταλικής επίθεσης, γράφει για τη συμμετοχή αλβανικών δυνάμεων στον τομέα της Μεραρχίας: “Συμμετείχαν τρία τάγματα μελανοχιτώνων (Ι, II, III), δύο αλβανικά τάγματα πεζικού (“Γκράμος” και “Ντρίνος”), αλβανική ορειβατική πυροβολαρχία (“Νταϊτι”), τάγμα Αλβανών εθελοντών και σώματα άτακτων Αλβανών”.»»

    »Ο Ιταλος στρατιωτικος Β. Πράσκα στο τμήμα του βιβλίου του «Εξέλιξη των επιχειρήσεων από 28 έως 31 Οκτωβρίου 1940″, ανακεφαλαιώνοντας γράφει για τη συμμετοχή των αλβανικών μονάδων τα εξής:
    «…Φάλαγγα «Σολίνας» II Τάγμα της 1ης Λεγεώνας Αλβανών εθελοντών. (…)
    Κεντρική Φάλαγγα και Διοίκηση Μεραρχίας «Φερράρα» Ι Τάγμα Αλβανών Εθελοντών. (…) Παραλιακό Συγκρότημα… Τα τμήματα διαπεραιώθηκαν με την κάτωθι σειρά…
    6) Τα τάγματα Αλβανών εθελοντών «Πεσκοσόλιντο» και «Κιαραβάλλε». (…)
    «Τα αλβανικά τάγματα εθελοντών, προπορευόμενα του 3ου Συντάγματος Γρεναδιέρων και κινούμενα…»…»
    Τα τάγματα Αλβανών εθελοντών, επίσης, ήλεγχαν πλήρως την αμαξιτή οδό (Ηγουμενίτσας-Βάρφανης).»’
    Οι τελευταίοι ήταν Αλβανοτσάμηδες

    »»Κατά τη διάρκεια της ιταλικής εαρινής επίθεσης (Μάρτιος 1941) ο Μουσολίνι επισκεπτόταν διάφορες μονάδες για να τονώσει το ηθικό των ανδρών, στη ζώνη του Δέβολη και στην περιοχή του Βερατίου. Μεταξύ άλλων επισκέφθηκε ομάδες ταγμάτων και εθελοντών Αλβανών Κατά τις συνομιλίες που είχε μαζί τους έμεινε ενθουσιασμένος από το παράστημα και το πολεμικό τους μένος.»’

    » Ο Ελληνας αντιστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος, αρχιστράτηγος του Ελληνικού Στρατού κατά τον πόλεμο 1940-41, σημειώνει: «Όλες οι ιταλικές μεραρχίες πεζικού ήταν ενισχυμένες σε πεζικό με τάγματα Αλβανών…».»’

    »’Ο Γερμανός συγγραφέας Βίλιμπαλντ Κόλεγκερ, σε βιβλίο του που κυκλοφόρησε το 1942, για τη στάση των Αλβανών κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-41 γράφει τα εξής: «…Οι Ελληνες αναγκάζονταν να πολεμούν εναντίον Αλβανών συμμοριτών, κατά τη στιγμή που Αλβανοί εθελοντές προσέρχονταν αθρόα στις ιταλικές φάλαγγες. Δεν αγνοούσαν οι από γόνοι του Σκεντέρμπεη ποίοι ήταν οι πραγματικοί φίλοι τους. »’

    Δηλαδή
    Γερμανοί ,Ιταλοί,Ελληνες και Αλβανοί στρατιωτικοι και ιστορικοί
    μαρτυρούν τον φιλοναζιστικό ρόλο
    σημαντικού μέρους των Αλβανων και των Αλβανοτσάμηδων κατα το διαστημα 1940-44.

    Με το τέλος του ελληνοϊταλικού πολέμου «αι Ιταλικαί στρατιωτικαί Αρχαί εδημοσίευσαν κατάλογον των εν Αλβανία ενταφιασθέντων εις στρατιωτικά νεκροταφεία (…)
    οι Αλβανοί νεκροί ανέρχονται κατά την περίοδον εκείνην εις 294»

    Βεβαια υπήρξανε και αξιοσημείωτες φιλελληνικές περιπτώσεις όπως η παρακάτω…
    »»Ο Σπίρο Μοϊσίου, στρατιωτικός του βασιλιά Ζόγου αρνήθηκε το 1940 να υπακούσει τους Ιταλούς και να επιτεθεί εναντίον της Ελλάδας. «Δεν έχω τίποτα εναντίον της Ελλάδας», δήλωσε. Με τους στρατιώτες του – κατ’ άλλους μία διμοιρία, κατ’ άλλους ένα τάγμα – «λιποτάκτησε» και βρήκε καταφύγιο στα βουνά.»’

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Αλβανοι εναντιων Αρβανιτων

    Ας δούμε την ΕΘΝΟΚΑΘΑΡΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΒΑΝΙΤΩΝ
    που συνέβη τον Αύγουστο του 1943 στο Φανάρι Πρεβέζης,
    στο βόρειο τμημα του νομού δηλαδή
    από Αλβανούς και Γερμανούς της φονικής Μεραρχίας Εντελβαις.

    »»»Το 1943 είναι η χρονιά που η συγκρούσεις στην περιοχή της Τσαμουριάς γενικεύονται. Τμήματα ένοπλων Τσάμηδων πήραν μέρος στην εκκαθαριστική «επιχείρηση Αύγουστος» που διενήργησαν η γερμανική 1η Ορεινή Μεραρχία υπό τον Βάλτερ Στέτνερ και η ιταλική 2η Ομάδα Αλπινιστών Βάλλε υπό τιςοδικής σύνδεσης Παραμυθιάς – Πρέβεζας με την εκκαθάριση της περιοχής Μαργαρίτι – Πάργα – Αμμουδιά – Σκεπαστό – Γλυκή. Η διαταγή του Στέτνερ ήταν σαφής: «Βασικά όλοι οι ένοπλοι θα εκτελούνται επί τόπου. Χωριά από τα οποία θα πέφτουν πυροβολισμοί (…) θα καταστρέφονται και ο ανδρικός πληθυσμός τους θα εκτελείται. Κατά τ’ άλλα όλοι οι μάχιμοι άνδρες ηλικίας 16 έως 60 ετών θα συλλαμβάνονται και θα στέλνονται αιχμάλωτοι στα Ιωάννινα. Ως όμηροι θα συλλαμβάνονται όλοι οι προύχοντες (ιερείς, δάσκαλοι, πρόεδροι κοινοτήτων).
    Μάλιστα σε σήμα του ο Γερμανός διοικητής επαίνεσε τα ένοπλα τσάμικα τμήματα γιατί «με τις γνώσεις τους για την περιοχή» είχαν «αποδείξει πλήρως την αξία τους στις αναγνωριστικές επιχειρήσεις» της Βέρμαχτ.»»’
    O χαφιεδισμός στο μεγαλείο του με λίγα λόγια.

    Ότι η επιδρομή στη κοιλάδα του Φαναρίου ,τον Αύγουστο του 1943
    έγινε από Αλβανοτσαμηδες ενόπλους και από τους Γερμανούς , φαίνεται από τα παρακάτω γερμανικά αρχεία .

    »»’Σε έγγραφο του ο Ρέμολντ προς τον Στέτνερ διαβεβαιώνει πως ο Νουρί Ντίνο «θα πετύχει με γερμανική υποστήριξη το στόχο του και θα επιβάλει ησυχία και τάξη, όπως τη θέλουμε»».

    Δηλαδή η Γερμανοί »υποστήριζαν»’-είχαν υποστηρικτικό ρόλο
    στις επιχειρήσεις που οι ίδιοι σχεδίασαν
    και οι Αλβανοτσάμηδες του Νουρί Ντίνο τελικά εκτέλεσαν-αποτελόντας την αιχμή του δόρατος των εκκαθαριστίκων επιχειρήσεων ,
    ώστε να »’επιβάλουν την ησυχία και τη τάξη»
    κάνοντας τη χάρη στα αφεντικά τους που τους υποσχότανε
    τη »’Μεγάλη Αλβανία»’ για χάρη της οποίας τόσα εγκλήματα γίνανε.

    Ας δούμε όμως τώρα μερικές μαρτυρίες που αποδεικνύουν ότι στη περιοχή του Φαναρίου έγινε Εθνοκάθαρση.

    Μαρτυρίες
    Ελλήνων αριστερών
    Ελλήνων κατοχικών
    Ευρωπαίων του Ερυθρού Σταυρού
    και Γερμανών Ναζιστών,
    που αποδεικνύουν την εγκληματική συμπεριφορά της πλειοψηφείας των Αλβανοτσάμηδων στο πλευρό των ΝΑΖΙ το καλοκαίρι του 1943.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι Ελληνες δεν ειναι Αρβανιτες ...οποτε δεν αποτελουν το ιδιο εθνος με τους Αρβανιτες

      Διαγραφή
    2. Οι Αρβανιτες ομως ειμαστε Ελληνες.
      Ασχολησου με τη φαρα σου και ασε μας στην ησυχια μας.

      Ικ παμπες

      Διαγραφή
  15. A ] Πρώτη αναφορά…..
    Ο Ελβετός μηχανικός Χανς – Γιάκομπ Μπίκελ απεσταλμένος της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού περιέγραψε την κατασταση .
    »»Η κατάσταση των Eλλήνων …στο Φανάρι… ήταν πολύ σοβαρή.
    Είκοσι χιλιάδες Αλβανοί ….. ασκούσαν φοβερή τρομοκρατία στον υπόλοιπο πληθυσμό, αρχικά με την υποστήριξη των Ιταλών και τώρα πλέον των Γερμανών.
    Μόνο στο Φανάρι καταστράφηκαν 24 χωριά.
    Ολόκληρη η σοδειά έπεσε στα χέρια των Αλβανών….
    Στο ταξίδι μου διαπίστωσα πως οι Αλβανοί κρατούσαν τον ελληνικό αγροτικό πληθυσμό κλεισμένο μες στα σπίτια του. Νεαροί Αλβανοί που μόλις είχαν τελειώσει το σχολείο τριγύριζαν στα χωριά βαριά οπλισμένοι. »»

    Β ] Δεύτερη αναφορά….
    Μετά την Εθνοκάθαρση του Φαναρίου
    η ελληνική διοίκηση Ηπείρου έστειλε επιστολή διαμαρτυρίας στον στρατηγό Λαντς στην οποία αναφέρει μεταξύ άλλων για τη δράση των Αλβανών της Τσαμουριάς ….
    »»Επέδραμον προ τινών ημερών στα χωριά του Φαναρίου εις μεγάλας ομάδας και επεδόθησαν εις την τέλεια λεηλασία οικιών και περουσιών των κατοίκων ,….,
    ομαδικώς δε εβιάσθησαν παρθένοι και έγγαμες γυναίκες υπό των Μουσουλμάνων ……
    ο πλυθησμός εγκατέλειψε τας οικίας του και όσοι διεέφυγαν το θάνατο , κατέφυγαν στην ύπαιθρο»»

    ΕΘΝΟΚΑΘΑΡΣΗ με λίγα λόγια η οποία θα φανεί πιο παραστατικά στην παρακάτω αναφορά..

    Γ ] Τρίτη αναφορά του τοπικού ΕΑΜ ΕΛΑΣ μάλιστα…

    Εκθεση δράσης 24 Συντάγματος Πεζικού (αρχηγεία ΣΟΥΛΙΟΥ & ΖΑΛΟΓΓΟΥ), Γεράσιμος Πρίφτης/20 Ιαν 1944…….»’

    Αναφέρει σε κάποιο σημείο η αναφορά του Γεράσιμου Πρίφτη
    για την συμμαχία Αλβανών της Θεσπρωτίας και Γερμανών φασιστών
    και για την επιδρομή τους στο Φανάρι….
    »»Κορυφωμα της συμμαχίας με τους φασίστες ήταν η επιδρομή τους
    στο ΦΑΝΑΡΙ την περίοδο των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων του Αυγούστου κατά την οποίαν κάηκαν περίπου 30 χωριά, σκοτώθηκαν περίπου 500 Έλληνες και άλλοι τόσοι πιάστηκαν όμηροι, ενώ ο υπόλοιπος πληθυσμός αναγκάστηκε να προσφυγέψει στην ορεινή περιοχή»»

    Και εδώ αναφέρεται απο τον τοπικό ΕΑΜ ΕΛΑΣ μάλιστα
    το ΄΄κάψιμο 30 χωριών»
    ο ΘΑΝΑΤΟΣ 500 Ελλήνων,
    Οι αρπαγή ομήρων
    και τη φυγή του υπόλοιπου πλυθησμού στα ορεινά για να γλυτώσει.

    Η επιτομή του ορισμού της ΕΘΝΟΚΑΘΑΡΣΗΣ ,
    για την οποία ποτέ οι απόγονοι αυτών που σήμερα διεκδικούν »’Μεγάλες Αλβανίες»’ δεν ζητήσανε έστω μια συγνώμη.
    Αξιοσημείωτο και το παρακάτω, για την εποχή εκείνη \
    και για το ποιός είχε πάρει το μέρος των Γερμανών μαζικά είναι το παρακάτω.
    »»’Μεταξύ των αιχμαλώτων δεν υπήρχε ούτε ένας μουσουλμάνος»»
    [Μάγερ, 2009, Α΄, σ. 289 – 290, Β΄, σ. 10, Έκθεσις, σ. 133]

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Έχουμε επίσης και μαρτυρίες αυτοπτών και αυτήκοων μαρτύρων
    όπως του Παραμυθιώτη ερευνητη Κραψίτη .
    Λίγα στοιχεία απο το ημερολόγιο του τελευταίου….

    »’27 Ιουλίου 1943: Στο μισοσκόταδο του πρωινού ισχυρές Γερμανικές δυνάμεις της Παραμυθιάς με άριστα πολεμικά μέσα και με (800) οκτακόσιους και περισσότερους ένοπλους επίστρατους της «ΞΙΛΙΑ» μουσουλμάνους Τσάμηδες των πόλεων και Επαρχιών Παραμυθιάς και Μαργαριτιού, επέδραμαν εναντίον των χωριών του κάμπου της Παραμυθιάς και της περιφέρειας «Φαναρίου».

    14 Αυγούστου 1943: Τι καταστροφή είναι αυτή από την 27 Ιουλίου 1943 μέχρι σήμερα! Όλοι στην Παραμυθιά είμαστε κατατρομαγμένοι και όσο είναι δυνατόν κρυβόμαστε. Οι πληροφορίες μας είναι ότι στις 19 αυτές μέρες οι Χιτλερικοί Γερμανοί με τους μουσουλμάνους συμπατριώτες κατάστρεψαν ολοκληρωτικά τα 24 χωριά της περιφέρειας «Φαναρίου» και μερικά κοντινά της Παραμυθιάς χωριά της. Λεηλασίες, πυρπολήσεις, φόνοι νηπίων και γερόντων, βιασμοί γυναικών, αρπαγές παρθένων κοριτσιών, με τις οποίες οι επαίσχυντοι μουσουλμάνοι πλουτίζουν τα χαρέμια τους, σύλληψη ομήρων, κάψιμο ανθρώπων μέσα στα σπίτια τους κ.α. Γέμισαν οι σπηλιές από γυναικόπαιδα και γέροντες που κατόρθωσαν να διασωθούν εκεί στις κρίσιμες ώρες, ενώ μέρα τη μέρα προστίθενται στους νεκρούς λόγω της πείνας τους και των ασθενειών

    Αρα και αυτός αναφέρει την 20ήμερη »επιδρομή
    Γερμανών και πάμπολλων Αλβανοτσάμηδων
    που συνοδεύτηκαν με ,
    απαγές κοριτσιών,
    συλλήψεις ομήρων
    λεηλασίες περιουσιών,
    κάψιμο των χωριών της περιοχής ,
    βιασμούς,
    δολοφονίες εν ψυχρό,
    φυγή των κατοίκων στις σπηλιές ,
    πείνα που επακολούθησε λόγω της λεηλασίας.
    Με λίγα λόγια ΕΘΝΟΚΆΘΑΡΣΗ ,
    όμοια με αυτή που πάθανε οι Αλβανοτσάμηδες ένα χρόνο μετά απο τον ΕΔΕΣ.

    Άλλη μία μαρτυρία από τα γερμανικά αρχεία αυτή τη φορά.

    Από το βιβλίο του Γκοτοβού που ερεύνησε τα Γερμανικά αρχεία έχει βρεθεί μεταξύ άλλων η εξής μαρτυρία ..
    »»»Ο Γερμανός συνταγματάρχης Remold, γράφει τα εξής για την επιχείρηση «Augustus»:
    «Οι Αλβανοί στις παράκτιες περιοχές είναι εξαιρετικά γερμανόφιλοι.
    Είναι οργανωμένοι για την αυτοάμυνα.
    Έχουν συμβάλει στην εκκαθαριστική επιχείρηση [Augustus] ως οδοδείκτες κλπ» (BA – MA Freiburg, RH 28-1-99/98).»»
    Άρα εδώ φαίνεται ότι ,
    οι Αλβανοτσάμηδες της παραλιακής περιοχής ηταν γερμανόφιλοι και μάλιστα »εξαιρετικά»,
    ενώ όταν λέει ότι ήταν ΄΄οργανωμένοι για την αυτοάμυνα»’
    εννοεί απλά οτι είχανε το ελεύθερο οπλοφορίας πράγμα που για τους Έλληνες επεσυρε την ποινή θανάτου όπως φάνηκε στη παραπάνω γερμανική διαταγή
    για την επιδρομή στο Φανάρι όπου ανέφερε ότι
    »οι ένοπλοι θα εκτελούντε επί τόπου»,
    ενώ αναφέρει ότι συμμετείχαν και στην εκκαθαριστική επιχείρηση »Αugust»
    στην οποία και »»έχουν συμβάλει ως οδοδείκτες κλπ»’
    Με αυτό το κλπ τα γερμανικά αρχεία πάντα εννοούν τα εγκλήματα που οι ίδιοι και οι σύμμαχοί τους πραγματοποιούσαν ,εναντίον των αμάχων,
    και τα οποία καταγράφηκαν παραπάνω.

    Δηλάδη εκτός απο οδοδείκτες [ χαφιεδισμός με λίγα λόγια]
    συμμετείχανε ένοπλα στις επιχειρήσεις αυτές στις οποίες εγκληματήσανε εξίσου.
    Αξιοσημείωτο ότι η αναφορά αυτή δεν κάνει λόγο για »μερικούς Τσάμηδες» η για την ηγεσία των Αλβανών »»’ όπως λέει η αλβανική προπαγάνδα
    αλλά μιλάει ,και αυτή η αναφορά για αυτούς , ως ένα σύνολο ,
    πράγμα που δείχνει
    ότι η τεράστια πλειοψηφεία τους υπήρξε »’εξαιρετικά γερμανόφιλη» και όχι μία μειοψηφεία.

    Παραθέτει μάλιστα απόσπασμα της « Έκθεσις των γινομένων ζημιών εν γένει Ηπείρου» από το περιοδικό « Ηπειρωτική Εταιρεία Αθηνών» στο οποίο διαβάζουμε : «…Άνω των 200 εξ αυτών εδολοφονήθαν αγρίως και περί τους εξήντα απέθανον εκ των στερήσεων και κακουχειών, πλείστοι δε απήχθησαν εις Θεσσαλονίκην υπό των Γερμανών. Μεταξύ των απαχθέντων και νεάνιδες τας οποίας απήγαγον τουρκαλβανοί. ΟΙ κάτοικοι μετά φρίκης ενθυμούνται την επιδεικτικήν δήλωσιν των επιστραψάντων τουρκαλβανών : « Χορτάσαμε ελληνικό αίμα»

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Γιατί έγιναν όλα αυτά στο Φανάρι;;;;
    Πολλοί οι λόγοι.
    Ο κυριότερος είναι οτι αποτελεί μια απο τις πιό εύφορες περιοχές της Ηπείρου που κατοικούνταν σχεδον αποκλειστικά από Ελληνες
    και ότι τα κτήματα αλλα και ολόκληρα χωριά της περιοχής
    ήταν απο την εποχή της Τουρκοκρατίας και ως το 1912 τσιφλίκια των Αλβανοτσάμηδων.

    Αλλά ο κυριότερος λόγος είχε να κάνει με τη Μεγάλη Αλβανία αφού…

    »»Η πολυεπιπέδη καταπίεση εκ μέρους των Τσαμηδων (δολοφονίες, εκβιασμοί, αυθαίρετη φορολογία, αρπαγή αγροτικών αγαθών και εκτάσεων κλπ) σε συνδυασμό με την αδιαφορία της ιταλικής διοίκησης36 και την αδυναμία των ελληνικών κατοχικών αρχών να εγγυηθούν την ασφάλεια των Ελλήνων κατοίκων της περιοχής37, στη περιοχή της Θεσπρωτίας ,
    οδήγησε σταδιακά εκατοντάδες από τους αυτούς στην έξοδο από τις εστίες τους και στην εγκατάσταση, υπό αντίξοες συνθήκες, στις περιοχές της Πάργας και του Φαναρίου38.
    [36. Manta, σ. 7 – 8.]
    37. (βλ. Αποστόλου Β. Δασκαλάκη, Ιστορία της Ελληνικής Χωροφυλακής χρονικής περιόδου 1936-1950, 1973 σ. 287).]
    [38. Tsoutsoumpis, 2015, σ. 132. Μάλιστα, αυτές οι συνθήκες οδήγησαν αρκετούς από τους πρόσφυγες στο θάνατο.]

    Συνεπώς όταν λόγο της τρομοκρατίας του 1942 και των αρχών του 1943 είχε κατα μεγάλο μέρος »αδειάσει» η Τσαμουριά απο τους Ελληνες και είχε καταστεί μια σχεδόν απόλυτα αλβανική περιοχή ,
    και οι χριστιανοί της περιοχής είχαν οι περισσοτεροι καταφύγει νοτιότερα στο εύφορο Φανάρι
    είχε έρθει πλέον η ώρα , με τον ερχομο των Γερμανων στην Ελλαδα και της φονικης Μεραρχιας ΕΝΤΕΛΒΑΙΣ στην Ηπειρο ,
    να ΕΘΝΟΚΑΘΑΡΙΣΤΕΙ πλεον με τον πιο αγριο τρόπο και αυτη η περιοχή
    ώστε μεταπολεμικά να έχει »αλβανική εικόνα΄΄ και να εννωθεί και αυτή
    μαζί με τη Τσαμουριά
    στη »Μεγαλη Αλβανία΄΄ που τους είχανε υποσχεθεί οι Αξονικοί .

    Γράφει μεταξυ αλλων ο διοικητης Ηπειρου Τσιμπρής στις 3 Σεπτεμβριου
    προς τους Γερμανους
    3 βδομαδες δηλαδη
    μετα απο την ΕΘΝΟΚΑΘΑΡΣΗ του Αρβανιτικου Φαναριου
    απο τους Αλβανοτσαμηδες και κατοχικους …..

    «……Κανένας χριστιανός δεν μπορεί πλέον να
    πάει σε κέντρα όπως η Ηγουμενίτσα, η Παραμυθιά και οι Φιλιάτες, γιατί ξέρει
    ότι στο δρόμο τον περιμένει ο θάνατος»

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  18. Ας δουμε τι εγινε ενα χρονο μετά το καλοκαιρι του 1944….
    Οι Ρωμιοι της Τσαμουριάς
    αλλά και οι Αρβανίτες όχι μόνο της Τσαμουριάς
    αλλά και της Λακκας Σουλίου
    συμμετείχανε στο διωγμό Γερμανών και Αλβανοτσάμηδων από τη Θεσπρωτια
    το καλοκαίρι του 1944
    όπως ομολογείται και από την »’αντιφασιστική επιτροπή των Αλβανών» της Θεσπρωτίας
    Ας δούμε τι γράψανε.
    »»Κατά τον πόλεμο ενάντια στο Φασισμό,…. αντιδραστικές μοναρχοφασιστικές δυνάμεις στη Λάκκα Σουλίου, οι οποίες δημιουργήθηκαν από την αντίδραση για να εξυπηρετήσουν τον κατακτητή, υπό τη διοίκηση του στρατηγού Ναπολέοντα Ζέρβα, στράφηκαν ενάντια και δόλια έσφαξαν τους μουσουλμάνους αλβανούς κατοίκους της Τσαμουριάς.»»»'[Υπόμνημα Αντιφασιστικής Επιτροπής Τσάμηδων Προσφύγων στην Αλβανία προς την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ (1947)]

    Οι Λακοσουλιώτες
    τους οποίους αναφερουν ως διώκτες τους οι Αλβανοτάμηδες
    είναι και αυτοί Αρβανίτες-διγλωσσοι Ελληνες .
    Βέβαια η »’αντιφασιστική επιτροπή των Αλβανοτσάμηδων»»
    λέγοντας αληθειες ανακατεμένες με μισές αλήθειες και με ψεματα
    [όπως κάνουν σημερα με την προπαγάνδα τους οι οργανώσεις τους ] αναφέρει ότι
    »» δημιουργήθηκαν από την αντίδραση για να εξυπηρετήσουν τον κατακτητή»»’
    ενω η αλήθεια είναι ότι στη Λακκα Σούλι συνέβησαν μεγάλα ολοκαυτώματα χωριών από τους ΝΑΖΙ
    όπως παραδέχοντε ακόμα και οι εκθέσεις του ΕΑΜ ΕΛΑΣ .

    Αναφερει η έκθεση του Γερασίμου Πρίφτη του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.
    »»’’Από τις 20-7-1943 Γερμανικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη ΛΑΚΚΑ – ΣΟΥΛΙ διαλύσανε τα τμήματα του ΕΔΕΣ ….. Πολλά χωριά κάηκαν και το ΕΔΕΣίτικο αρχηγείο έφυγε στην ΠΛΑΤΑΝΟΥΣΑ.»»’
    Εδω βλεπουμε οτι ενα σωρο χωρια φιλοΕΔΕΣΙΤΙΚΑ
    με γνωστοτερο το ολοκαυτωμα της Aρβαβιτικης Μουσιωτιτσας ,από τους Γερμανούς
    καηκανε οπως ακριβως καηκανε τα φιλοΕΑΜΙΚΑ χωρια του Αρβανιτικου Φαναριου από Γερμανούς και Αλβανοτσάμηδες.
    Κανένα χωριό Αλβανοτσάμηδων δεν κάηκε από τους Γερμανούς
    κατά την τριετή κατοχή.

    Πως γίνετε οι Γερμανοί να καίγανε τα χωριά των »’συμμαχων»» τους Λακκοσουλιωτών
    και όχι των »»αντιστασιακών»’ Αλβανοτσάμηδων της Τσαμουριάς
    μόνο η »αντιφασιστική επιτροπη» θα μπορούσε να μας το εξηγήσει….

    Γενικά η Μεγαλολαβανική προπαγανδα εχει ανακατεψει αληθειες με μισες αληθειες και ψευδη προκειμενουνα φτιαξει μια καινουρια »ιστορια»….

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Αρβανίτες Ιταλιας και ελληνική εθνική συνείδηση

    »»Η αλήθεια βέβαια είναι πως ο Μανώλης Μπλέσσης στα κείμενα του αποκαλεί τον εαυτό του και τους ομοίους του Αρβανίτες κι Ελληνες (nostri Greci). Κι αυτό χρειάζεται μια εξήγηση.
    Ο Μανώλης Μπλέσσης βέβαια, έγραψε επίσης πως θεωρεί τον εαυτό του Έλληνα και γι’ αυτό οι Σκυπετάροι ιστορικοί δεν θα ασχοληθούν μάλλον ποτέ μαζί του. Ο Νικόλαος Μάζης όμως τι ήταν;
    Αυτό μας φέρνει στον Καίσαρα Μάζη, τον πατέρα του Νικόλαου. Ο Καίσαρας Μάζης, όταν εγκατέλειψε οριστικά την Ελλάδα, ίδρυσε στην Σικελία, μαζί με τους συντρόφους του, ένα χωριό. Θα μπορούσε να το είχε ονομάσει Μάζι (=του Μάζη) όπως έκαναν πολλοί Αρβανίτες αρχηγοί την εποχή εκείνη. Όμως προτίμησε να το ονομάσει Casale dei Greci (=χωριό των Ελλήνων). Απ’ τους κατοίκους αυτού κι άλλων παρόμοιων χωριών στρατολόγησε ο Νικόλαος Μάζης τους εφιππους στρατιώτες του Μακεδονικού Τάγματος.

    Η αναφορά των Αλβανών εθνικιστών στις «περιπέτειες» του λεγόμενου «Βασιλικού Μακεδονικού Τάγματος» έχει σοβαρές αδυναμίες γι’ αυτούς και γι’ αυτό σπάνια κάποιος απ’ αυτούς αναφέρεται σ’ αυτό. Κι αυτό γιατί στα τέλη του 18ου αιώνα, ένας ανώνυμος συγγραφέας, ο οποίος μάλλον είχε πολεμήσει στις παρατάξεις αυτού του τάγματος, έγραψε και δημοσίευσε ένα βιβλίο με τον τίτλο “Dissertazione istorico-cronologica del Regimento Real Macedone, nel quale si tratta della sua origine, formazione e progressi e delle sue vicissitudini che gli sono accadute fino all’anno 1767” (=Πραγματεία ιστορική και χρονολογική του Βασιλικού Μακεδονικού Τάγματος, στην οποία περιέχονται η προέλευση, ο σχηματισμός, η πρόοδος και η παρακμή του, όπως έχουν συμβεί μέχρι το έτος 1767), το οποίο, όπως φαίνεται κι από τον τίτλο αναφέρεται στην ιστορία εκείνου του «Μακεδονικού Τάγματος», μέχρι το 1767.

    »’Ποιό είναι όμως το ενδιαφέρον στο βιβλίο αυτό; Το πιο ενδιαφέρον ίσως κομμάτι στο βιβλίο αυτό, που αναφέρεται όπως είπαμε στην ιστορία του Μακεδονικού Τάγματος, είναι το πρώτο κεφάλαιο. Το κεφάλαιο αυτό αναφέρεται κι εγκωμιάζει τα διαχρονικά επιτεύγματα του Ελληνικού έθνους στα Ιταλικά εδάφη, θεωρώντας πως τα «κατορθώματα» του Μακεδονικού Τάγματος είναι η συνέχεια των κατορθωμάτων των Ελλήνων που προηγήθηκαν σ’ εκείνα τα Ιταλικά εδάφη. Με άλλα λόγια, ο συγγραφέας εκείνου του βιβλίου θεωρεί πως αυτοί που συμμετείχαν σ’ εκείνο το Μακεδονικό Τάγμα ήταν Ελληνες κι επιπλέον τους κατονομάζει ως τέτοιους.

    Η ύπαρξη εγκωμιαστικών αναφορών στους Έλληνες σ’ ένα τέτοιο βιβλίο δεν θα μπορούσε βέβαια να γίνει ποτέ αποδεκτή απ’ τους Αλβανούς εθνικιστές, οι οποίοι συνηθίζουν να θεωρούν ως σημείο αναφοράς τους Αρμπερέσηδες της νότιας Ιταλίας.»’

    ΄΄Το χωριό «Greci» (μτφ «Έλληνες») στη νότια Ιταλία κατοικείται από αρβανιτοφωνους που πέρασαν στην απέναντι ακτή πριν από 600 χρόνια από την Ελλάδα…..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Το Άλφα στην αλφαβήτα μας δεν είναι για φιγούρα...Αντιπροσωπεύει το Πρώτον την "Α" ή αλιώς Πρωτογενές ενέργεια δηλαδή, Πυρηνική-Ηλικακή ενέργεια. Aντιπροσωπεύει σύν τοίς άλλοις, τίς ακτίνες του φωτός, και το υγρό στοιχιο στη γη, Στην Ελλάδα έχουμαι τον Α ποταμό, τον ονομάζουμαι ΑΛΦΕΙΟ...επίσης όλοι έχουμε πράγματα με μεγαλύτερη τημή από άλλα, "τιμή Άλφα" που ονομάζουμε Τιμαλφή. Ο Καύκασος όπου ο ΖΕΥΣ έδεσε τον ΠΡΟΜΗΘΕΑ στα βράχια, είναι και αυτός το Α άλφα όρος στη γή, εκεί κοντά, ήταν και η ALFANIA Δωρικά όμως, το δίγαμα προφέρωταν ελαφρώς σαν ...B, και σήμερα, λέμε ΑΛΒΑΝΊΑ. ALFA-NIA.....To NIA..ΑΠΟ ΤΗ ΛΕ ΞΗ "Δονία" (ή γή δονείται) Έτσι έχουμαι Μάκε-Δονία =(η μεγαλύτερη ακτογραμή σε Μάκος της Ελλάδος. Επίσης Δουνιάς/ντουνιάς λέγεται η γης από τη δόνηση, οι Τούρκοι λένε Dόνερ στη διάλεκτο τους όχι Ααπό τη δόνηση αλλά από την κίνηση (τόσο ξέρουν) . ... ΑΛΒΑΝΙΑ = Άλφα(δο)νία άσχετο τί αφήνουν να εννοεί σήμερα το όνομα Αλβανός οι σημερινοί Αλβανοί.
    Ού Τίς,...... αυτό ακριβώς εγειναν οι Αλφανοί του Καυκάσου, έχασαν την ταυτότητα τους, την ιδιότητα τους, την Πατρίδα τους... τον 5ο αιώνα μ.Χ. είχαν πέσει σε κατάθλιψη εάν ερωτούσες κάπιον "πώς σέ λένε" απαντούσε Ού Τίς επιδή όντως ένοιωθαν μηδαμινοί με δίχως πατρίδα,
    Οί Τούρκοι έφεραν τους Αλβανούς στην Βαλκανική Χερσόνησο μαζί με τα κοπάδια τους (ώς κινητό κρεοπωλείο με φρέσκο κρέας για τον Οθωμανικό στρατό) το 12ο αιώνα ΜΧ,
    Ώς σήμερα ακούμε γιά Καυκάσια παρουσία και, ό Κολοκοτρώνης: "Τουρκαλβανοι"
    Οι τούρκοι επίσης ονόμασαν τους ALFANOYS του Καυκάσου Από το "Ού Τίς" που έλεγαν καί τήν Περσική ονομασία Άρράν που ονόμαζαν την Αλβανία του Καυκάσου, (άνυδρη γη) Αρναούται, κοινώς Αρναούτηδες....
    Αρράν + Ού Τίς = Αρναούτης
    Οι Αρβανίτες όμως, κατάγονται από την πόλη "Αρβάντ” ΆΡΑΔΟΣ πόλη στη Συρία σε ένα ομώνυμο νησί της Μεσογείου. Το όνομα Αράδιος αναφέρεται στην Βίβλο ως ό γεννήτορας των Αραδίων, (Αρβανιτών) Σήμερα Είναι το μόνο κατοικημένο νησί στη Συρία. Σε όλες της Ανατολικές Δωρικές διαλέκτους (σημιτικές) το όνομα ΆΡΑΔΟΣ γείνετε ARWADOS καί συνπτυγμένα λακωνικά, ARWAD....KAI, πίσω στην Ιωνική που μηλάμε σήμερα λέγετε, ΑΡΒΑΔ. από το ΑΡΒΑΔ ο Αρβα-νίτης* .......... Νίτη ωστόσο, ονομάζομαι τον Μυιαλωμένο κατ'εμάς άνθρωπο. ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ, = ο φέρων νού 'Ελλην από την περιοχή του Αρβάδ....... Τήν εποχή εκείνη δεν ήταν όλοι Ομονοούντες στό χώρο αυτό, Έλληνες μέν και oi άλλοι, μέ ανατολική νοοτροπία δε, Σημίτες Έλληνες. Για' αυτό καιτελικά από τiς έριδες και συνεχείς πολέμους οι σημερινοί Αρβανίτες ανανγάστηκαν να φύγουν από τον τόπο τους ή, οι περισσότεροι από αυτούς τέλως πάντων καί ήρθαν στην σημερινή Ελλάδα και Κάτω Ιταλία (μεγάλη Ελλάδα) Στά Κύθηρα υπάρχουν (πριν τον πόλεμο τουλάχιστον υπήρχαν) οικογένιες με επίθετο "Νίτης"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. - Δεν λέμε λοιπόν ποιοι είναι οι Αρβανίτες στην Ελλάδα, γιατί είναι η απόλυτη πλειοψηφία,
    αλλά λεμε... ποιοι είναι οι Έλληνες στην Ελλάδα ;;;
    Συνδεσμος Αρβανιτων & Αλβανων 2015

    Υπογραμμίζω από τον Αρβανιτη Ακαδημαϊκό Βανγγελη Λιαπη
    - Ακόμα και οι Αρβανίτες δεν καταλαβαίνουν μια λέξη Ελληνικα...
    - Όλοι οι μαχητές ήταν Αρβανίτες (0, 55)
    - Οι Αρβανίτες απελευθέρωσαν την Ελλάδα 1:44 ....
    - Ποιος δεν ήταν ο Αρβανίτης, να μας το πείτε 1:50
    - ο συντομότερος τρόπος να μην μιλήσουμε πολύ, είναι να αναφερθούμε σε περιοχές που δεν είναι Αρβανίτικες σε όλη την Αττική (06:40)
    - Από το Λαύριο όπως ο Ελευσίνας μιλούσαν ελληνικά να πουμε στην Αθήνα, στον Πειραιά και τα Μέγαρα,
    - Όλες οι άλλες περιοχες μιλούσαν Αρβανίτικα (06:55 έως 7:20)
    - Δεν λέμε λοιπόν ποιοι είναι οι Αρβανίτες στην Ελλάδα, γιατί είναι η απόλυτη πλειοψηφία,
    αλλά λεμε... ποιοι είναι οι Έλληνες στην Ελλάδα ;;;

    - Και η απάντηση
    Από το ανατολικό άκρο, το Λαύριο, μέχρι το δυτικό άκρο, τα Ελληνικά μιλούσαν, στην Αθήνα, Πειραιά και Μέγαρα.
    Όλοι οι άλλοι μίλουσαν Αρβανίτικα (06:55 έως 7:20)
    - Μεσολόγγι, εντός και εκτός των Αρβανιτών και των Αλβανών που χωρίζονται μόνο από τη θρησκεία, αλλά με την ίδια γλώσσα (00:10 - 00: 30, μέρος 2)
    (1)
    https://www.youtube.com/watch?v=kWl6saHKS_I
    (2)
    https://www.youtube.com/watch?v=ehXyDLHMbA0 Shiko më pak

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ:
    ΝΙΤΗΣ = ο έχων Νου,
    "ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ" = ο έχων Νου, από το Αρβαδ (Δωριστή ARWAD)
    'ΑΡΑΔΟΣ Ιωννικά και Arwad Δωρικα.
    Το όνομα Αράδιος αναφέρεται στην Βίβλο ως ό γεννήτορας των Αραδίων, (Αρβανιτών) Σήμερα Είναι το μόνο κατοικημένο νησί στη Συρία. Σε όλες της Ανατολικές Δωρικές διαλέκτους (σημιτικές) το όνομα ΆΡΑΔΟΣ γείνετε ARWADOS καί συνπτυγμένα λακωνικά, ARWAD + NΙΤΗΣ = Αρβανίτης
    Tο Άρβανον στηv Ήπειρο μετά τόν 14ο αιώνα Μ.Χ.
    …."Οι ανδρες της Αρβάδ μετα του στρατευματος σου ησαν κύκλω επι τα τείχη σου, και οι Γαμμαδίται επί τούς πύργους σου" EZEK 27:11
    Καί,
    …."Οι κατοικοι της Σιδωνος και Αρβάδ ησαν οι κωπηλαται σου· οι σοφοι σου Τυρος, οι οντες εν σοι, αυτοι ησαν οι κυβερνηται των πλοιων σου" EZEK 27:8
    Οι Αρβανίτες έχτησαν πόλη στην Αίγυπτο και την ονόμασαν Λυκόσουρα… δηλαδή, Χώρα φωτός του Σειρίου ήτο τό σημερινό LUKSOR-ΛΟΥΞΟΡ Επίσης, Αρβα-νίτηκο εναι το όνομα ΦΑΡΑΩ = ο Φάρος του έθνους αλλά κια η λέξη Φάρα… LUKSOR/Λούξορ = Φώς ρέει… LUK / ΛΥΚ = Φώς εξ'ού και λύκειο, Φάρα = ομάδα, 'οικογένεια πού φέρουν φως - φωτείζουν, διδάσκαλοι του γένους.
    Η 'Αιολοκή προφορά του Φαραώ είναι Φύρερ.
    Ό από το ΑΡΒΑD o ερχόμενος, πάνω από όλα είναι ΝΙΤΗΣ = διαθέτει ΝΟΥ
    Όι Αλβανοί: Το Άλφα στην αλφαβήτα μας δεν είναι για φιγούρα...Αντιπροσωπεύει τόν ΑΣΣΟ στη γή το Πρώτον την "Α" ή αλιώς Πρωτογενές ενέργεια δηλαδή, Πυρηνική-Ηλικακή ενέργεια, το ΦΩΣ Aντιπροσωπεύει σύν τοίς άλλοις, τίς ακτίνες του φωτός, και το υγρό στοιχιο στη γη, Στην Ελλάδα έχουμαι τον Α ποταμό, τον ονομάζουμαι ΑΛΦΕΙΟ...επίσης όλοι έχουμε πράγματα με μεγαλύτερη αξία από άλλα, μέ Άλφα τιμή που ονομάζουμε Τιμαλφή.
    Ο Καύκασος όπου ο ΖΕΥΣ έδεσε τον ΠΡΟΜΗΘΕΑ στα βράχια, είναι και αυτός το Α άλφα όρος στη γή, εκεί κοντά, ήταν και η ALFANIA Δωρικά.
    Όμως, το δίγαμα F μέχρι το 402 ΠΧ προφέρωταν ελαφρώς σαν B, όπως, Nafs και μετά το 402 Π.Χ, Ναύς,…. Navis, Navy… και γιαυτό σήμερα, λέμε ΑΛΒΑΝIΑ Και, CAUCUS = Διήκηση)
    ALFA-NIA.....To NIA..ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΞΗ "Δονία" ή γή δονείται Έτσι έχουμαι Μάκε-Δονία = η μεγαλύτερη ακτογραμή σε Μάκος της Ελλάδος όπου το κύμα σπάει καί η ή Δώνα Γή δονεται.
    Επίσης Δονιάς/ντουνιάς λέγεται η γης από τη δόνηση, ΑΛΒΑΝΙΑ = “Άλφα δονία” άσχετο τί αφήνουν να εννοεί σήμερα το όνομα Αλβανός οι σημερινοί Αλβανοί.
    Ού Τίς,...... απάντηση ο Οδυσσέας στον Κύκλωπα όταν τον ρώτησε Πως σε λένε? Άυτό ακριβώς εγειναν οι Αλφανοί του Καυκάσου, έχασαν την ταυτότητα τους, την ιδιότητα τους, την Πατρίδα τους, τον 5ο αιώνα μ.Χ. είχαν πέσει σε κατάθλιψη εάν ερωτούσες κάπιον "πώς σέ λένε" απαντούσε Ού Τίς, δηλαδή όχι καπιος με ιδιαιτερότητα... επιδή όντως ένοιωθαν μηδαμινοί με δίχως πατρίδα,
    Οί Τούρκοι έφεραν τους Αλβανούς στην Βαλκανική Χερσόνησο μαζί με τα κοπάδια τους (ώς κινητό κρεοπωλείο με φρέσκο κρέας για τον Οθωμανικό στρατό) το 12ο αιώνα ΜΧ,
    Ώς σήμερα ακούμε γιά Καυκάσια παρουσία και, ό Κολοκοτρώνης: "Τουρκαλβανοι"
    Οι τούρκοι επίσης ονόμασαν τους ALFANOYS του Καυκάσου Από το "Ού Τίς" + Άρράν πού ονόμαζαν την Αλβανία του Καυκάσου, Αρναούται, κοινώς Αρναούτηδες....
    Αρράν + Ού Τίς = Αρναούτης
    Στόν Τρωικό πόλεμο, με τους Τρώες πολέμησαν οι Αλφανοι. Eπίσης, στην εκστρατία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, με τους Πέρσες. . Έπίσης 400 χρόνια με τους Τούρκους κώλος και Βρακί, και ακόμα είναι "tale quale" καθώς επίσης, και στόν πρώτο καί δεύτερο παγόσμιο πόλεμο είδαμε τα καμώματα τους....
    Αράν είναι το όνομα της Αλβανίας του Καυκάσου στην Περσική Γλώσσα
    Σκηπετάρ = αυτός που κρατάει το Σκήπτρο....Αρχαιώτατη Ελληνική λέξη. "πλιάτσικο" = παραφθωρά της Λείας, από εδώ και "looting"
    Τσάμης, από τον αρχαίο ποταμό θύαμης η THYAMES (Δωριστή) ό σημερινός Καλαμάς πού είναι ο μεγαλύτερος σε μήκος ποταμός της Ηπείρου,
    Αυτός ήταν ο ένας ποταμος θύαμης, γιατί ο άλλος Θύαμης, διασχίζει το λονδίνο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή