Η εικόνα του πλατωνικού σπηλαίου στο «Κουρδιστό Πορτοκάλι» του Κιούμπρικ

Το Κουρδιστό Πορτοκάλι (A Clockwork Orange) είναι ταινία επιστημονικής φαντασίας του 1971, σκηνοθετημένη από τον Stanley Kubrick. Θεματολογικά, πρόκειται για μια σπουδή πάνω στη βία, τόσο των συμμοριών όσο και του κράτους και του σωφρονιστικού συστήματος. Στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον μια ομάδα νεαρών προβαίνει σε βιαιότητες: βανδαλισμούς, κλοπές, βιασμούς χωρίς λόγο ενώ δείχνει να το διασκεδάζει πολύ. Ωστόσο, μετά από προδοσία των «φίλων» του, ο κεντρικός ήρωας του έργου Alex (Malcolm McDowell), συλλαμβάνεται και τιμωρείται με ποινή φυλάκισης πολλών ετών.

Στο πλαίσιο μιας κυβερνητικής εκστρατείας αποσυμφόρησης των φυλακών από τους κοινούς εγκληματίες, ο Alex δέχεται να υποβληθεί σε ενός είδους πλύσης εγκεφάλου ώστε να «θεραπευτεί». Ουσιαστικά μέσω του ιδιότυπου αυτού πειράματος θα κερδίσει την ελευθερία του, αλλά θα απολέσει την ικανότητά του να εκτελεί βίαιες πράξεις.

Δεμένος σε μια καρέκλα, μη μπορώντας να στρέψει το κεφάλι του και να κλείσει τα μάτια του, παρακολουθεί να προβάλλονται σε μια οθόνη, με συνοδεία μουσικής υπόκρουσης, σκηνές βίας κάθε είδους. Λόγω των φαρμάκων που του έχουν δοθεί αυτές οι σκηνές του προκαλούν μεγάλη αηδία. Ουσιαστικά «προγραμματίζεται» να αισθάνεται άσχημα ακόμα και με τη σκέψη της βίας.

Το όλο σκηνικό της θεραπείας αποτελεί μια από τις πιο ενδιαφέρουσες κινηματογραφικές αναπαραστάσεις του πλατωνικού σπηλαίου:

 Πηγή: Christopher Falzon, Philosophy Goes to the Movies (σελ. 24)