Η ενότητα των αντιθέτων

[ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ] Περί κόσμου 5. 396b 7

Ίσως η φύση να επιθυμεί τα ενάντια και με αυτά να φτιάχνει τη συμφωνία, όχι με τα όμοια. Όπως λόγου χάρη οδηγεί το αρσενικό προς το θηλυκό και όχι προς δικό του φύλο δημιουργώντας την πρώτη ομόνοια δια μέσω των εναντίων, όχι με τα όμοια.

Και φαίνεται ότι και η τέχνη κάνει το ίδιο με μίμηση της φύσης. Η ζωγραφική αναμειγνύει τα λευκά με τα μαύρα, τις ώχρες με τα κόκκινα χρώματα και κάνει τις εικόνες σύμφωνες με τα πρότυπα. Η μουσική αναμειγνύει τους οξείς και τους βαρείς, τους μακρούς και τους βραχείς ήχους και δημιουργεί μια αρμονία από διαφορετικές φωνές. Η γραμματική αναμειγνύει και τα άφωνα δημιουργώντας έτσι την τέχνη της.

Αυτό λέει και ο σκοτεινός Ηράκλειτος: «Συνδέσεις: σύνολα και μη σύνολα, ομόρροπο και αντίρροπο, ήχοι σε όμοιο τόνο και σε αντίθετο τόνο, κι από τα πάντα ένα κι από το ένα τα πάντα.»

Ηράκλειτος, Άπαντα 

(Εκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ, 1999, σελ. 79)