Ο
Καντ έγραψε ότι για να είναι αληθής μία
πρόταση πρέπει να είναι αναγκαστικής και παγκόσμιας ισχύος. (Notwendig und
Allgemeingültig). Αλλά τέτοιες προτάσεις είναι μόνον οι ταυτολογικές (a
priori). Π. χ.: κάτι σιδερένιο είναι από σίδερο. Οι εμπειρικές, που εισάγουν
κάποιο πρόσθετο στοιχείο, μπορεί πάντα να είναι λανθασμένες.
Όπως
είπε ο Popper, η πρόταση: «Όλοι οι κύκνοι είναι άσπροι» ισχύει μόνο εφόσον δεν
έχει εμφανιστεί ένας μαύρος κύκνος. Κι επειδή η εμπειρία δεν τελειώνει ποτέ, όλες οι αλήθειες – και οι επιστημονικές –
είναι προσωρινές. Έτσι στην επιστήμη
δεν μιλάμε για επαλήθευση αλλά για επιβεβαίωση. Η δε επιστημονική πρόοδος
δεν συντελείται με αποδείξεις, αλλά με διαψεύσεις. Είναι η αρχή της διαψευσιμότητας (falsifiability) που διατύπωσε
o Popper. Γι' αυτόν επιστημονική είναι μόνο μία πρόταση που μπορεί να
διαψευσθεί – δηλαδή που περιέχει τα κριτήρια για τον έλεγχό της. Ο στίχος από
ένα ποίημα, ή μία θρησκευτική μυστικιστική εμπειρία δεν υπόκεινται σε έλεγχο
εγκυρότητας. Λειτουργούν αλλιώς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου