Τι είναι ένα ψέμα

[…] Εμείς ας επικεντρωθούμε στην εύρεση ενός αντικειμενικού ορισμού αυτού που συνιστά ψέμα.

Οι λόγιοι του Ταλμούδ  όρισαν τα ψέματα ως «κλοπή του μυαλού, της σοφίας, ή της γνώσης ενός ατόμου». Ο ιερός Αυγουστίνος πίστευε ότι ψέμα υπάρχει όταν «στην καρδιά μας έχουμε κάτι διαφορετικό από αυτό που λέμε». Οι σύγχρονοι κοινωνιολόγοι, σε μια προσπάθεια να απαγκιστρωθούν από την ηθική αμφισημία και το συναισθηματικό βάρος που μπορούν να περιβάλλουν την εξαπάτηση, όρισαν τέσσερις προϋποθέσεις για να χαρακτηρίσουν κάτι «ψέμα».

1.  Ένα ψέμα πρέπει να περιλαμβάνει ψευδείς δηλώσεις ή εντυπώσεις.

2. Ένα ψέμα πρέπει να έχει αποδέκτη· διαφορετικά, πρόκειται για αυταπάτη.

3. Ένα ψέμα πρέπει να περιέχει την πρόθεση εξαπάτησης· διαφορετικά είναι ένα απλό λάθος.

4. Ένα ψέμα απαιτεί συμφραζόμενα αλήθειας.

Συνοπτικά, ο επιστημονικός ορισμός του ψέματος είναι ο εξής: Ένα μήνυμα που μεταδίδεται εν γνώσει ενός προσώπου σε κάποιο άλλο με την πρόθεση να καλλιεργήσει ψευδείς πεποιθήσεις ή συμπεράσματα και χωρίς προηγούμενη ειδοποίηση για τον σκοπό του.

Panela Meyer, Ανίχνευση ψεύδους 

(Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2014 σελ. 83-84)