Επικοινωνία και εμπειρία

Η εμπειρία δεν θ’ αντικαταστήσει ποτέ το ταλέντο, αλλά την προτιμάμε πάντα από την αφέλεια. Η αθωότητα είναι τις περισσότερες φορές ψεύτικη, η εμπειρία είναι αδιαπραγμάτευτη σαν ένα γεγονός. Αυτό που επιβεβαιώθηκε με το χρόνο έχει καθιερωθεί και αποκρυσταλλωθεί, όπως σε αυτά τα μέταλλα που ο χρόνος έχει αφήσει ένα επίχρισμα που τα προστάτευε από τη διάβρωση. Η εμπειρία είναι μια από τις σπάνιες αρετές που δίνει ο χρόνος, ενώ υπάρχουν τόσες αρετές που σβήνουν με το χρόνο. Είναι η έκφραση της σταθερότητας, το υπόβαθρο της δύναμης, ο στυλοβάτης και εγγυητής της πολυτιμότερης όλων των αναφορών: της διάρκειας. Είναι επίσης το όνομα που δίνουμε στα λάθη μας, και είναι γνωστό τοις πάσι ότι μαθαίνουμε πολλά από τις αποτυχίες μας.

Η εμπειρία έχει κάτι μοναδικό: έρχεται όταν παρέρχεται. Είναι αυτή η ισχύς που οικοδομείται μόνη της, από μόνη της, με τη διαδοχή των ετών, και αν έπρεπε να την ορίσουμε με μια λέξη, τότε θα μπορούσαμε να πούμε ότι επιτρέπει να κατακτηθεί ο σκοπός της ζωής: να βρεθεί η σωστή απόσταση.

Η εμπειρία πράγματι, είναι πάνω απ’ όλα η ικανότητα διάκρισης αυτού που είναι σημαντικό από αυτό που δεν είναι. Είναι η ακριβής θέση που αποδίδεται σε κάθε πράγμα μέσα σ’ αυτό το ακαθόριστο που συνιστά ο περίπλοκος κόσμος. Όταν σταματάμε να κολλάμε τη μύτη μας πάνω σ’ ένα πίνακα, αλλά και όταν δεν είμαστε υπερβολικά μακριά για να διακρίνουμε τις λεπτομέρειες, είναι πιθανόν σημάδι ότι η εμπειρία έχει εδραιωθεί. Η εμπειρία, τελικά, χρησιμοποιείται για να μην υπερβάλλουμε ως προς την ελαφρότητα των πραγμάτων. Για να απαλλαγούμε τόσο από την αδιαφορία όσο και από τη διαρκή ανησυχία και να βρούμε, πάνω από τα σύννεφα που σχηματίζουν τα γεγονότα, τη γαλήνη της κορυφής.

Η επικοινωνία είναι μια δραστηριότητα στα πλαίσια της οποίας οι καταστροφικοί πειρασμοί της ταπείνωσης και της ματαιοδοξίας είναι παρόντες σε κάθε γωνία. Η εμπειρία ξαναβάζει τα πράγματα στη θέση τους.

Maurice Levy, Η επικοινωνία σε 100 λέξεις

(ΤΟ ΒΗΜΑγνώση, 2007, σελ. 47-49)