Η ανισότητα στην σεξουαλική απόλαυση

Φιλονικώντας για τη μοιρασιά της ευχαρίστησης στον έρωτα, ανάλογα με το αν κανείς είναι άνδρας ή γυναίκα, ο Δίας και η Ήρα απευθύνονται στον Τειρεσία, εκείνου που οι μυθολογικές περιπέτειες οδήγησαν να είναι το ένα και το άλλο φύλο. Αν η απόλαυση χωρίζεται σε δέκα μέρη, απαντά αυτός, η γυναίκα έχει τα εννέα και ο άνδρας το ένα. Επειδή πρόδωσε το μυστικό του φύλου της, επειδή είπε πολλά, η Ήρα χτυπά τον αναιδή με τύφλωση […]

Αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε άποψη του Τειρεσία διαπερνά τις εποχές και τους πολιτισμούς. Ο 19^ος αιώνας παράγει μια θετικιστική εκδοχή αυτής της άποψης: στον τομέα της «φιληδονίας» σημειώνει το λήμμα «γυναίκα» του «Λεξικού Ιατρικών Επιστημών», μια γυναίκα αξίζει κατά μέσον όρο δυόμιση άνδρες! 

Αυτή η ανισότητα στην απόλαυση είναι ένας άλλος τρόπος για να ειπωθεί πως: «Η γυναίκα είναι επικίνδυνη» για τον άνδρα αλλά και για την ίδια την γυναίκα. Η κακοδαιμονία αναδύεται από τα βάθη του χρόνου μέσα από την Παλαιά Διαθήκη: «ἀπὸ γυναικὸς ἀρχὴ ἁμαρτίας, καὶ δι᾿ αὐτὴν ἀποθνήσκομεν πάντες» (Σοφία Σειράχ, 25. 24) «καὶ εὑρίσκω ἐγὼ αὐτὴν καὶ ἐρῶ πικρότερον ὑπὲρ θάνατον, σὺν τὴν γυναῖκα, ἥτις ἐστὶ θήρευμα καὶ σαγῆναι καρδία αὐτῆς, δεσμὸς εἰς χεῖρας αὐτῆς· ἀγαθὸς πρὸ προσώπου τοῦ Θεοῦ ἐξαιρεθήσεται ἀπ᾿ αὐτῆς, καὶ ἁμαρτάνων συλληφθήσεται ἐν αὐτῇ» (Εκκλησιαστής, 7, 26).

Τονίζοντας τη σεξουαλική πλευρά του προπατορικού αμαρτήματος, ο Μεσαίωνας θα ωθήσει όσο γίνεται μακρύτερα τις νοητικές παραστάσεις μιας γυναικείας σεξουαλικότητας πέρα από κάθε μέτρο. Πριν την Εύα υπήρχαν άνθρωποι, αρσενικοί και θηλυκοί στους οποίους ο Ιεχωβάς (Γιαχβέ) είπε: «αυξάνεσθαι και πλυθύνεσθαι» (Γένεσις, 1 28). Με την Εύα, εμφανίζονται ταυτόχρονα η γυναίκα, η ευχαρίστηση (να πάρει τέλος η πλήξη του Αδάμ) και το σεξουαλικό στοιχείο εκεί όπου πρώτα δεν υπήρχαν παρά θηλυκά αφιερωμένα στη διαιώνιση του είδους. Ο Μεσαίωνας πολλαπλασιάζει τις εικόνες του φύλου που «είναι υπερβολικά επιρρεπές στην εξαπάτηση από το δαίμονα […] Οι θρησκευτικοί νόμοι τις παραμέρισαν από το ιερατικό λειτούργημα, ωστόσο, γράφει ο Ιωάννης Χρυσόστομος, «κατέχουν τέτοια δύναμη που ανάμεσα στους ιερείς προωθούν την εκλογή αυτών που επιθυμούν». Αιώνες αργότερα θα εμφανιστεί πάλι η ίδια κριτική, αυτή τη φορά από τους επαναστάτες του 1789 που θα καταγγείλουν τη «νυχτερινή διακυβέρνηση των γυναικών» στο Παλαιό Καθεστώς. Η φύση της γυναίκας στέκεται προκλητικά αντιμέτωπη ακόμη και απέναντι στην δύναμη του Θεού: ο παντοδύναμος Θεός «θα μπορούσε να ανασηκώσει μετά την πτώση της μια κόρη;», αναρωτιέται ο Άγιος Ιερώνυμος. Η αμφιβολία υπάρχει! Οι θεολόγοι θα χρειαστούν όλες τις εφεδρείες ευρηματικότητας για να προφυλάξουν  από κάθε υποψία την Μαρία: ο τοκετός προκαλεί αμηχανία, η διάβαση του παιδιού από το γυναικείο γεννητικό όργανο είναι μια ανυπόφορη νοητική παράσταση –δίκαια, διότι στο ασυνείδητο δεν είναι σπάνιο ο τοκετός να αναπαριστά την αιμομικτική συνουσία, με την αναστροφή της κίνησης και τη μετατόπισή  του μέρους προς το όλο. Για να αντιπαρέλθουν τη δυσκολία, βεβαιώνουν την παρθενία έως τον τοκετό: «Μήτρα και αιδοίο κλειστά».

«Γυναίκα είναι η πόρτα του διαβόλου» (Τερτυλλιανός). […] Οι γυναίκες είναι «μέσα τους πραγματικές άγριες» (Ντιντερό), τα όργανα της ηδονής τους είναι πολλαπλά: η κλειτορίδα, ο κόλπος, η αχόρταγη μήτρα. Η ιδέα για την ελάττωση του πλήθους τους φαίνεται να είναι αρχαία όσο και η επιστήμη της ιατρικής: αφαίρεση των μικρών χειλέων, εκτομή της κλειτορίδας με σκοπό την ίαση από την «ανεντιμότητα». Εδώ και αιώνες η σεξουαλικότητα των γυναικών ζει κάτω από ιατρική παρακολούθηση. Σίγουρα το μήνυμα έχει αλλάξει […] Γίνεται επανασύνδεση με ευμενή προαίρεση του Ιπποκράτη που έλεγε πως η συνουσία είναι ευεργετική για τις γυναίκες (με προϋπόθεση να μην γίνεται κατάχρηση), διότι επιτρέπει «την εκκένωση των χυμών». […]

Τι συμβαίνει με τους άνδρες που βρίσκονται έτσι αντιμέτωποι με τις «εξαλλότητες της μήτρας»; «Μην μένετε κατάπληκτοι αν συνεχώς διατρέχουμε τον κίνδυνο να φάμε κέρατο, εμείς που δεν έχουμε πάντα τα σωστά μέσα για να πληρώσουμε και να πραγματώσουμε την ικανοποίησή τους», γράφει ο Ραμπελαί. Παρά τους κινδύνους ο γάμος παραμένει, για τον Μεσαίωνα και μερικούς κατοπινούς αιώνες, το καλύτερο μέσο για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος υπό την προϋπόθεση ωστόσο να μην ξυπνήσει κανείς το κοιμισμένο νερό, διότι «από ένα δαυλό που έχουν μέσα στο σώμα, γεννούν άλλους εκατό». Συνίσταται λοιπόν να παίρνει κανείς τη γυναίκα έτσι όπως είναι, ψυχρή κατά την εκπλήρωση του χρέους χωρίς να την υπερθερμαίνει (G. Duby, Αρσενικός Μεσαίωνας).

Η αρσενική συνεισφορά στην εικόνα μιας ανικανοποίητης γυναικείας σεξουαλικότητας είναι αναμφίβολη – και κατά κύριο λόγο εκείνη του άγχους ευνουχισμού, που κατασκευάζει έναν κίνδυνο στα μέτρα του […] Το φάσμα φαντασιώσεων ευνουχισμού δεν είναι ξένο ούτε στις γυναίκες σεξολόγους. Η λύση που προτείνεται από την Μ. Τ. Σέρφι για το πρόβλημα της ψυχρότητας είναι αφοπλιστικά απλοϊκή: αρκετά συχνές και αρκετά παρατεταμένες συνουσίες! Στηριγμένη σε επιβεβαιωμένα αντικειμενικά δεδομένα αναπτύσσεται μια επιχειρηματολογία […], που δεν λέει τίποτα παραπάνω από αυτά που υποστήριζε ο Τειρεσίας ή αυτό που διαπραγματεύονταν οι αριστοτελικοί του Μεσαίωνα: «Το περίσσευμα υγρού στοιχείου μέσα στο σώμα της γυναίκας της δίνει απεριόριστη ικανότητα για τη σεξουαλική πράξη», η κούραση δεν σημαίνει κορεσμό (C. Thomasset, Για τη γυναικεία φύση).

Jacques Andre, Η γυναικεία σεξουαλικότητα

(ΤΟ ΒΗΜΑγνώση, 2007, σελ. 24-28)