Ο ακλόνητος νους

Εδώ η λέξη ακλόνητος έχει διαφορετική σημασία από την περίπτωση, κατά την οποία αναφέρεται σε κάτι άψυχο, όπως μια πέτρα ή ένα δέντρο. Σημαίνει ότι ο νους συνεχίζει την ελεύθερη κίνηση του ανεπηρέαστα και δεν κολλάει σε κάτι ούτε για ελάχιστο χρονικό διάστημα. Συνεπώς μπορεί και κινείται ελεύθερα εμπρός, πίσω, αριστερά, δεξιά και γενικά προς κάθε κατεύθυνση. …

Όταν ο νους σου παγιδευτεί από κάτι, αρχίζεις να σκέφτεσαι. Αναπόφευκτα όλο σου το είναι οδηγείται σε αναταραχή. Μετά από αυτό, ακόμη και αν αποφασίσεις να επαναφέρεις το νου σου στην κατάσταση που περιγράφεται ως ακλόνητος, αυτός δεν επανέρχεται …Όπως για παράδειγμα, αν καθώς κοιτάζουμε κάποιο δέντρο συγκεντρώσουμε το βλέμμα μας σε ένα κόκκινο φύλλο του κοντά στον κορμό, δεν θα μπορέσουμε να δούμε τα άλλα. Αν όμως δεν συγκεντρώσουμε το βλέμμα μας σε ένα και μοναδικό φύλλο και ο νους μας δεν κολλήσει ούτε καν στο ίδιο το δέντρο, όλα του τα φύλλα θα γίνουν ορατά. …

Καθώς προοδεύεις και από αρχάριος βαθμιαία, ακολουθώντας τα διάφορα στάδια της άσκησης κατορθώνεις να αποκτήσεις ακλόνητο νου, στην πραγματικότητα επιστρέφεις στο πρωταρχικό στάδιο του αρχάριου. …

Ο αρχάριος δεν γνωρίζει ποιος είναι ο τρόπος για να κρατάει το σπαθί ούτε κατέχει άλλες γνώσεις σχετικά με την Πολεμική Τέχνη. Έτσι ο νους του δεν κολλάει ποτέ. Αν δεχτεί επίθεση, αμύνεται ενστικτωδώς, χωρίς υπολογισμούς. Όμως, καθώς μελετάει τις διάφορες τεχνικές σχετικά με τη στάση του σώματος, το κράτημα του σπαθιού, την απόκτηση κατάλληλου πλαισίου λειτουργίας του νου και όλες τις άλλες, ο νους του κολλάει κάποιες στιγμές και, χωρίς να το περιμένει, καθυστερεί στην αντίδραση του, όταν δέχεται επίθεση.

Καθώς οι μέρες, οι μήνες και τα χρόνια περνούν μέσα σε σκληρή άσκηση, αποκτά την ικανότητα να παίρνει τη σωστή στάση του σώματος, να κρατάει το σπαθί με το σωστό τρόπο και να εκτελεί σωστά τις διάφορες τεχνικές, χωρίς να χρειάζεται σκέψη. Τότε ο νους του μοιάζει με το νου του αρχάριου, που δεν γνωρίζει τίποτε από την Πολεμική Τέχνη. Με άλλα λόγια, ο νους λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο στο αρχικό και στο τελικό στάδιο. …

Οι περισσότεροι δεν μπορούν να καταλάβουν τι πραγματικά σημαίνει ακλόνητος νους. Λίγοι έχουν τη δυνατότητα να το καταλάβουν και από αυτούς ελάχιστοι αξιοποιούν τη δυνατότητα τους αυτή και επιδιώκουν να αποκτήσουν ακλόνητο νου. Γιατί η πλήρης κατανόηση του ακλόνητου νου είναι δυνατή μόνο με την απόκτηση του και όχι με περιγραφές. …

Ο νους δεν πρέπει να βρίσκεται πουθενά. Με αυτό εννοώ πως ο νους πρέπει να διαχέεται σε ολόκληρο το σώμα, πως πρέπει να απλώνεται τελείως αδέσμευτος. Τότε, όταν χρησιμοποιείς τα χέρια σου, θα τα χρησιμοποιείς ελεύθερα. Όταν τα πόδια και τα μάτια σου θα έχουν σημασία και αυτά θα μπορούν στην ανάγκη να κινούνται ελεύθερα, όπως και κάθε μέρος του σώματος σου. Όταν όμως ο νους σου σταματήσει σε κάποιο συγκεκριμένο μέρος του σώματός σου, κυριεύεται από αυτό και αχρηστεύεται. Αν σκεφτείς που πρέπει να τον κατευθύνεις παγιδεύεται από την ίδια σου τη σκέψη. Γι’ αυτό κατά τη διάρκεια της δράσης, εγκατέλειψε τελείως την ιδέα ότι κάποιες σκέψεις σου έχουν ξεχωριστή αξία και πρέπει οπωσδήποτε να τις κάνεις. Απομάκρυνε το νου σου από όλα τα μέρη του σώματος σου. Μην τον κατευθύνεις σε κάποια ιδιαίτερη θέση. Τότε να είσαι βέβαιος ότι θα μπορείς να τον έχεις σε οποιοδήποτε μέρος του σώματός σου και αν τον χρειαστείς.

Το μέσο, με το οποίο μαθαίνει κανείς πώς να μη σταματά το νου του σε μια θέση, είναι η πνευματική άσκηση. Ο πιο σημαντικός στόχος της είναι η απόκτηση νου, ο οποίος δεν σταματά πουθενά. Αν δεν αφήσεις το νου σου να σταματήσει κάπου, θα βρίσκεται παντού.

Όταν κάποιος κατορθώσει να φτάσει στην κατάσταση της μη-προσκόλλησης ο νους του δεν σταματά πουθενά. Μπορεί να ανταποκρίνεται στην κάθε περίσταση, μπορεί να κάνει οτιδήποτε. Είναι ακριβώς σαν το νερό που κυλάει ελεύθερα. …

Ο μόνος τρόπος για να πετύχεις τη μη προσκόλληση είναι να παραμερίζεις οτιδήποτε σου παγιδεύει το νου, χωρίς να σκέπτεσαι με τι τρόπο θα το κάνεις. Αν διαρκώς και με αυτόν τον τρόπο παραμερίζεις ότι σου παγιδεύει το νου, θα μπορέσεις να φτάσεις στην κατάσταση της μη προσκόλλησης. Αν όμως προσπαθήσεις να πετύχεις κάτι τέτοιο βιαστικά, δεν θα το κατορθώσεις. Κάποιο κλασικό ποίημα λέει:

«Το να σκέπτεσαι ότι δεν πρέπει να σκέφτεσαι,

είναι και αυτό σκέψη.

Μη σκέπτεσαι λοιπόν

ούτε το ότι δεν πρέπει να σκέπτεσαι».

ΤΑΚΟΥΑΝ, Η ανάπτυξη του πνεύματος

(ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΑΣΠΡΟ ΦΤΕΡΟ», 1990, σελ. 13-18, 28, 32-41)