Σύμφωνα
με τον Μακιαβέλι, η πολιτική ζωή δεν
είναι ποτέ στατική. Αλλάζει συνεχώς.
Δεν υπάρχει τρόπος να αποφευχθεί αυτή η αλλαγή … Η διαδικασία της αλλαγής επαναλαμβάνεται και σε γενικές γραμμές είναι κυκλική. Δηλαδή, το πρότυπο της
αλλαγής επανέρχεται στην πορεία της ιστορίας (έτσι, μελετώντας το παρελθόν,
αντλούμε διδάγματα για το παρόν και για το μέλλον) …
Ένα καλό κράτος που ανθεί και ευημερεί, προϊόντος του χρόνου διαφθείρεται, εξαχρειώνεται,
εκφυλίζεται· από το διεφθαρμένο, εξαχρειωμένο κράτος εμφανίζεται και πάλι ένα ισχυρό
και ακμαίο κράτος … Οι ίδιες οι αρετές ενός καλού κράτους περιέχουν τους
σπόρους της καταστροφής του. Το ισχυρό και ακμαίο κράτος φοβίζει όλους τους
γείτονές του και συνεπώς επικρατεί η ειρήνη. Ο πόλεμος και οι μέθοδοι της
πυγμής παραμελούνται. Η ειρήνη και η ευημερία εκτρέφουν την αδράνεια, την
πολυτέλεια και την ασυδοσία· αυτές εκτρέφουν
την πολιτική διαφθορά, την τυραννία και την αδυναμία. Το κράτος
κατανικάται από τη δύναμη των μη διεφθαρμένων γειτόνων ή εισέρχεται μόνο του σε
ένα νέο κύκλο, όπου θλιβερές εποχές και αντιπαραθέσεις εξαγνίζουν από τη
διαφθορά και φέρνουν νέα δύναμη, αρετή και ευημερία. Και αρχίζει ξανά ο κύκλος
του εκφυλισμού.
«Τις πιο πολλές φορές οι επικράτειες,
έτσι καθώς αλλάζουνε, έρχονται από την
τάξη στην αταξία κι ύστερα περνούν από την αταξία στην τάξη … Κι έτσι
πάντα, από το καλό ξεπέφτουν όλα στο κακό κι από το κακό υψώνονται στο καλό. Η
αρετή γεννάει την ησυχία, η ησυχία τη σχόλη, η σχόλη την αταξία κι η αταξία το
χαμό· και παρόμοια απ’ το χαμό γεννιέται η τάξη, από την τάξη η αρετή κι από
τούτην η δόξα και η καλή τύχη». (Φλωρεντινή
Ιστορία, Βιβλίο V)
«Οι
γνωστικοί άνθρωποι συνηθίζουνε να λένε, κι όχι τυχαία ούτε άδικα, πως, όποιος θέλει να δει τι θα γίνει, ας
εξετάσει τι έγινε: γιατί όλα του κόσμου τα πράματα έχουνε σε κάθε εποχή την
αντιστοιχία τους με τους αρχαίους καιρούς. Κι αυτό γίνεται επειδή, αφού όλα τα κάνουν άνθρωποι που έχουν κι
είχαν πάντοτε τα ίδια πάθη, αναγκαία καταλήγουνε όλα και στο ίδιο αποτέλεσμα».
(Διατριβές, Βιβλίο III, Κεφ. 43)
(ΚΕΔΡΟΣ, 2009, σελ. 87-89)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου