Νόμοι εξελίξεως των λαών

Γενικά συμπεράσματα

Τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά της φυλής είναι τόσο μόνιμα, όσο μόνιμα είναι και τα φυσικά της εξωτερικά χαρακτηριστικά… μεταμορφώνονται μόνον από τις κληρονομικές επισωρεύσεις πολλών αιώνων.

Κοντά στα μόνιμα και κληρονομικά χαρακτηριστικά των οποίων η ένωσις αποτελεί την πνευματική ιδιοσύνθεσι και ιδιοσυστασία μιας φυλής, έρχονται να προστεθούν συν τω χρόνω δευτερεύοντα στοιχεία, τα οποία δημιουργούνται από τις διάφορες μεταβολές του περιβάλλοντος. Αυτά τα δευτερεύοντα στοιχεία, επειδή ανανεώνονται ακατάπαυστα, επιτρέπουν στη φυλή να έχει μια φαινομενική μεταβλητότητα, αρκούντως εκτεταμένη.

Η πνευματική ιδιοσύνθεσις μιας φυλής αντιπροσωπεύει όχι μόνο το σύνολο των ζωντανών ανθρώπων, οι οποίοι την συγκροτούν, αλλά προ πάντων αντιπροσωπεύει όλους τους προγόνους οι οποίοι συνέβαλαν στην διαμόρφωσί της. Τον πρωτεύοντα και επικρατέστερο ρόλο για την ύπαρξη ενός έθνους διαδραματίζουν οι Νεκροί και όχι οι Ζωντανοί. Είναι εκείνοι οι οποίοι δημιουργούν την Ηθική του, καθώς και τα αόρατα και ασυνείδητα ελατήρια της συμπεριφοράς και διαγωγής του.

Οι τεράστιες φυσικές διαφορές ή παραλλαγές, οι οποίες δημιουργούν τον καταμερισμό των διαφόρων ανθρώπινων φυλών, συνοδεύονται πάντα από ψυχολογικές διαφορές, καθόλου λιγότερο σημαντικές.  Όταν συγκρίνει κανείς τα «μέσα στοιχεία» από κάθε φυλή, τότε οι μεταξύ τους διανοητικές διαφορές φαίνονται να είναι ελάχιστες, τουλάχιστον τις περισσότερες φορές. Αλλά αμέσως όταν θελήσει κανείς να συγκρίνει τα προεξάρχοντα στοιχεία κάθε φυλής, διαπιστώνονται τεράστιες και αγεφύρωτες διαφορές.  Τότε αποδεικνύεται με σαφήνεια ότι εκείνο που ξεχωρίζει τις ανώτερες από τις κατώτερες φυλές είναι το ότι οι πρώτες έχουν έναν ωρισμένον αριθμό αναπτυγμένων εγκεφάλων, ενώ οι κατώτερες δεν έχουν καθόλου ανάλογες περιπτώσεις.

Τα άτομα τα οποία αποτελούν τις κατώτερες φυλές παρουσιάζουν αναμεταξύ τους μια καταφανέστατη ισότητα. Όσο όμως οι φυλές ανέρχονται στην κλίμακα του πολιτισμού, τα μέλη τους παρουσιάζουν μια τάση να διαφοροποιούνται και να διακρίνονται μεταξύ τους όλο και περισσότερο. Το αναπόφευκτο αποτέλεσμα του πολιτισμού, είναι να ανισοποιεί τα άτομα και τις φυλές. Επομένως οι λαοί δεν βαδίζουν προς την ισότητα, αλλά προχωρούν με γρήγορο βήμα προς μια αυξανόμενη ανισότητα. …

Η τύχη, τα εξωτερικά περιστατικά και οι πολιτικοί του θεσμοί, δεν διαδραματίζουν τον ουσιαστικό ρόλο στην ιστορία ενός λαού. Ο χαρακτήρας του είναι κυρίως αυτός που καθορίζει την τύχη του. …

Οι βαθειές και αγεφύρωτες διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της πνευματικής ιδιοσυστασίας των διαφόρων λαών, έχουν σαν συνέπεια να παρουσιάζουν μια διαφορετική αντίληψη του εξωτερικού κόσμου, με τρόπους τελείως ανομοίους... Οι περισσότεροι από τους πολέμους, από τους οποίους είναι γεμάτη η ιστορία, είχαν σαν αιτία τις διαφωνίες αυτές. Στην πραγματικότητα οι… πόλεμοι, ήσαν πάντοτε φυλετικοί.

Ένα συνονθύλευμα ανθρώπων διαφορετικής καταγωγής δεν μπορεί να σχηματίσει φυλή, δηλαδή να γίνει κάτοχος μιας εθνικής ψυχής. Αυτό μπορεί να συμβη μόνον όταν με επαναλαμβανόμενες συμμίξεις και συνεχή διαβίωσι μέσα σε ίδιο περιβάλλον, έχουν αποκτήσει κοινά αισθήματα. Στους πολιτισμένους λαούς δεν υπάρχουν φυσικές φυλές, αλλά μόνον τεχνητές, οι οποίες δημιουργήθηκαν από κάποιες ιστορικές καταστάσεις. …

Η απόκτησις μιας καλοσχηματισμένης και γερά συνδεδεμένης εθνικής ψυχής από έναν λαό, σημειώνει για τον λαό αυτό το απόγειο της δόξας του. Η διάλυσις της ψυχής αυτής σημειώνει μερικές φορές την ώρα της παρακμής. Ο ασφαλέστερος τρόπος για να φθάσει ένας λαός στη διάλυσι αυτή, είναι να δεχθή την εισχώρηση και παρέμβαση ξένων στοιχείων.

Τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά, όπως και τα ανατομικά-φυσικά, υφίστανται την καταστρεπτική επίδραση του χρόνου. Είναι καταδικασμένα να γεράσουν και να σβήσουν. Ενώ διαμορφώνονται πάντα με μεγάλη βραδύτητα τουναντίον εξαφανίζονται ταχύτατα. ...

Εκτός από τον χαρακτήρα, ένας από τους σπουδαιότερους παράγοντες για την ανοδική εξέλιξη ενός πολιτισμού είναι οι ιδέες. Οι ιδέες για να μπορέσουν να επιδράσουν πρέπει, μετά από βραδεία ανοδική εξέλιξι, να έχουν μετατραπή σε συναίσθημα και να αποτελούν ουσιαστικά τμήμα του χαρακτήρος ...

Ανάμεσα στις πιο σπουδαίες ιδέες που κατευθύνουν έναν πολιτισμό είναι οι θρησκευτικές ιδέες. Τα περισσότερα θρησκευτικά γεγονότα έχουν προέλθει από την προσπάθεια παραλλαγής των θρησκευτικών δοξασιών και αντιλήψεων. Η ιστορία της ανθρωπότητας υπήρξε πάντοτε παράλληλη με την ιστορία των Θεών της. Αυτά τα «παιδιά των ονείρων μας» έχουν τέτοια δύναμη, που ούτε το όνομά τους δεν μπορεί να αλλάξη, χωρίς να αναστατωθή προηγουμένως ο κόσμος. …

Γουσταύου Λεμπόν, Νόμοι εξελίξεως των λαών

(ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΚΕΨΙΣ, 1985, σελ. 121-124)